Cieśnina Księcia Walii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cieśnina Księcia Walii
ilustracja
Państwo

 Kanada

Terytorium

 Terytoria Północno-Zachodnie

Rodzaj obiektu

cieśnina

Położenie na mapie Terytoriów Północno-Zachodnich
Mapa konturowa Terytoriów Północno-Zachodnich, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Cieśnina Księcia Walii”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cieśnina Księcia Walii”
Ziemia72°45′N 118°00′W/72,750000 -118,000000
Mapa

Cieśnina Księcia Walii[1] (ang. Prince of Wales Strait) – cieśnina w północnej Kanadzie, na obszarze Terytoriów Północno-Zachodnich.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Cieśnina oddziela Wyspę Banksa na zachodzie od Wyspy Wiktorii, łącząc Cieśninę Melville’a na północnym wschodzie z Zatoką Amundsena na południu. Ma długość 275 km[2]. Jej średnia szerokość to około 15 km, ale zwęża się do 10 km w pobliżu wysp Princess Royal. Po północno-zachodniej stronie wysp znajdują się rozległe płycizny, gdzie głębokość wody jest równa zaledwie 4,2 m i statki muszą płynąć południowo-wschodnią stroną, gdzie woda ma głębokość 32 m i więcej[3].

Jako że przeważające wiatry w cieśninach McClure’a i Melville’a spychają wieloletni lód morski z Oceanu Arktycznego dalej na wschód, Cieśnina Księcia Walii jest przeważnie pokryta tylko jednorocznym lodem. Lód zaczyna pękać przeważnie pod koniec czerwca, od Zatoki Amundsena, na północy cieśniny dopiero w sierpniu. Na początku września cieśnina jest w największym stopniu wolna od lodu, zdarza się, że całkowicie. Pod koniec września woda znów zaczyna zamarzać, do listopada tworząc zwartą pokrywę[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cieśninę odkrył dla Europejczyków w 1850 roku Robert McClure, który przepłynął ją od południa, prawie docierając do Cieśniny Melville’a, zanim lód zmusił go do zawrócenia. Cieśnina została nazwana na cześć Alberta Edwarda, ówczesnego księcia Walii[2]. Ze względu na lepsze warunki lodowe niż w Cieśninie McClure’a, Cieśnina Księcia Walii należy do częściej używanych szlaków Przejścia Północno-Zachodniego. Ropa naftowa i gaz ziemny z Morza Beauforta są przez nią transportowane na wschód[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych Świata. Maciej Zych (redaktor). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 591. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. a b Prince of Wales Strait, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-07-13] (ang.).
  3. a b c Donat Pharand, Leonard H. Legault: The Northwest Passage: Arctic Straits. Martinus Nijhoff Publishers, 1984, s. 10, seria: International straits of the world. ISBN 978-90-247-2979-1.