Cmentarz komunalny we Fromborku
 Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Braniewska |
| Typ cmentarza |
komunalny |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Data otwarcia |
1824 |
Położenie na mapie Fromborka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu braniewskiego  | |
Położenie na mapie gminy Frombork  | |
 54°21′28,9″N 19°41′27,8″E/54,358028 19,691056
| |
Cmentarz komunalny we Fromborku – cmentarz we Fromborku przy ul. Braniewskiej, założony w 1824 roku, współcześnie jedyny czynny w mieście.
Historia cmentarza[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz został założony w 1824 roku[1] jako cmentarz parafii rzymskokatolickiej św. Mikołaja we Fromborku, ponieważ na dotychczasowym – położonym przy kościele cmentarzu – brakowało już miejsca na dalsze pochówki[2]. Nieprzypadkowa pozostaje zbieżność daty lokalizacji cmentarza z wytyczoną i zbudowaną w tym samym czasie (1824–1826) drogą poczty konnej, przy której jest położona (współcześnie ul. Braniewska). Po II wojnie światowej, pod koniec lat 60., rozplantowano na nowo teren cmentarza, likwidując niemal wszystkie przedwojenne nagrobki. W 1970 zlikwidowano bez śladu również część cmentarza znajdującą się po drugiej stronie ulicy ZHP, przy kaplicy św. Jerzego (widoczny na mapie z roku 1913)[3].
Do czasów współczesnych zachowało się na cmentarzu zaledwie kilkanaście nagrobków z inskrypcjami w języku niemieckim, najstarszy czytelny z detalem kotwicy jest z 1876 roku, prawdopodobnie nagrobek miejscowego rybaka (na zdjęciu poniżej). Przedwojenne nagrobki od powojennych oprócz inskrypcji odróżnia też ich odwrotne zwrócenie – krzyżem w kierunku zachodnim, zaś powojenne są zorientowane na wschód.
W 1997 odsłonięto na cmentarzu tablicę pamiątkową poświęconą pamięci wiedeńskiego muzyka Heinricha Worsiscka-Schmidta, który zginął we Fromborku 8 lutego 1945 roku. Obelisk powstał staraniem córki zmarłego muzyka[4].
W 2018 przeprowadzono remont drogi dojazdowej do górnej części cmentarza, gdyż z powodu dużego spadku terenu droga ta często bywała niszczona przez opady deszczu, zaś remont parkingu przed bramą cmentarną będzie możliwy dopiero po uregulowaniu stanu prawnego tych nieruchomości, które w znacznej części są własnością prywatną[5].
Współcześnie jest to jedyny czynny cmentarz w mieście i grzebani są na nim, inaczej niż przed wojną, wszyscy zmarli niezależnie od wyznania[2].
Pochowani na cmentarzu[edytuj | edytuj kod]
Na cmentarzu pochowani są m.in.:
- Wiktor Białous pseud. „Kotwica” (1916–2001) – strzelec Wojska Polskiego II RP, członek załogi i obrońca Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w 1939 roku
- Tadeusz Graniczka (1937–2014) – ksiądz katolicki, proboszcz parafii we Fromborku
- Otton Ślizień (1892–1985) – artysta malarz, założyciel i wieloletni dyrektor Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku
Galeria zdjęć[edytuj | edytuj kod]
-
Grób ks. Graniczki -
Widok od wschodu -
Kamień pamięci wiedeńskiego muzyka -
Krzyż z kotwicą (z roku 1876) -
Przedwojenny nagrobek -
Mogiła W. Jussisa
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cmentarz | Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku [online] [dostęp 2022-10-13] (pol.).
- ↑ a b Edmund Kurowski Dzieje Fromborka. Historia miasta do 1998 r., Frombork 2000, s. 192
- ↑ Tadeusz Piaskowski, Henryk Szkop Zabytki Fromborka, Frombork 2003, s. 104
- ↑ 2753 Dreistetten (NS-Opfer), Gemeinde Markt Piesting, Bezirk Wr. Neustadt Land, Niederösterreich, Österreich [online], www.denkmalprojekt.org [dostęp 2022-10-13].
- ↑ Biuletyn wiadomości z urzędu, Rok 2018 nr 3 lipiec-wrzesień