Cmentarz prawosławny w Masłomęczu

Cmentarz prawosławny w Masłomęczu
	; Aleja główna. Przy niej nagrobki z II poł. XIX w. i pocz. XX w.
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Masłomęcz
Typ cmentarza	wyznaniowy
Wyznanie	prawosławne
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	0,56 ha
Liczba grobów	ok. 20
Liczba kwater cmentarnych	5
Data ostatniego pochówku	do 1945
Zarządca	Parafia św. Jana Chrzciciela w Czerniczynie
	Położenie na mapie Polski Cmentarz prawosławny w Masłomęczu
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Cmentarz prawosławny w Masłomęczu
	Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego Cmentarz prawosławny w Masłomęczu
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Hrubieszów Cmentarz prawosławny w Masłomęczu
	50°43′41″N 23°54′18″E/50,728056 23,905000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz prawosławny w Masłomęczu – nekropolia w Masłomęczu, należąca początkowo do parafii unickiej, następnie prawosławnej.

Historia i opis

Czas powstania cmentarza nie jest znany. Prawdopodobnie został on wytyczony w I połowie XIX w. na potrzeby unickiej cerkwi w Masłomęczu. Najstarszy zachowany na terenie nekropolii nagrobek również pochodzi z czasów unickich, datowany jest na r. 1868^[1]. W 1875, gdy zlikwidowana została unicka diecezja chełmska, cmentarz w Masłomęczu stał się nekropolią prawosławną i był w takim charakterze użytkowany do końca II wojny światowej. W kolejnych latach, po wywiezieniu ludności ukraińskiej wyznania prawosławnego z ziemi hrubieszowskiej, popadł w ruinę, porządkowane były jedynie niektóre groby^[1]. Po II wojnie światowej na jego terenie zbudowano ołtarz polowy na końcu alei prowadzącej od bramy cmentarnej^[1]. Zmieniono również lokalizację przynajmniej niektórych nagrobków, ustawiając je rzędami wzdłuż alei^[1]. Pierwotnie nekropolia dzieliła się na pięć kwater^[1].

Na początku lat 90. XX wieku na cmentarzu istniało około dwudziestu kamiennych i żeliwnych nagrobków sprzed II wojny światowej; każdy był uszkodzony – zniszczono prawosławne krzyże. W większości mają one postać prostopadłościennych postumentów, na których pierwotnie znajdowały się tablice nagrobne. Na cmentarzu znajduje się również złamana kolumna symbolizująca przerwane życie, obelisk nagrobny oraz zniszczona rzeźba Chrystusa. Nagrobki zdobione są tympanonami, gzymsami uskokowymi, płaskorzeźbami w kształcie krzyży^[1].

Na nagrobku znajduje się jeden nagrobek ofiary hitlerowskich represji – zamordowanego 7 marca 1944 Andreja Semeniuka^[1].

Inskrypcje na nagrobkach wykonane są w językach cerkiewnosłowiańskim, ukraińskim lub polskim^[1]. Cmentarz częściowo zarośnięty jest krzewami czarnego bzu (w północnej części), poza tym rosną na nim lipy, topole, kasztanowce i klon. Pierwotnie nekropolia otoczona była ceglanym murem, z którego pozostały dwa słupy; po II wojnie światowej zastąpiono go siatką^[1].