Coipasa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Coipasa
Ilustracja
Obraz satelitarny jeziora Coipasa otoczonego przez solniska Salar de Coipasa
Położenie
Państwo

 Boliwia

Lokalizacja

Altiplano, Andy Środkowe

Wysokość lustra

3653 m n.p.m.

Hydrologia
Rzeki zasilające

Lauca
Laca Jahuira
Chullpan Kkota

Położenie na mapie Boliwii
Mapa konturowa Boliwii, po lewej nieco na dole znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Coipasa”
Ziemia19°12′S 68°07′W/-19,200000 -68,116667

Coipasa – płytkie jezioro w zachodniej Boliwii w departamencie Oruro, położone na wysokości 3653 m n.p.m.[1] w Andach Środkowych na płaskowyżu Altiplano, około 160 km na południowy zachód od miasta Oruro – stolicy departamentu[2][3], i około 30 km na południowy wschód od Sabayi[4], blisko granicy z Chile[2].

Do jeziora uchodzą: od północy rzeka Lauca, mająca swój początek na terytorium Chile, od wschodu Laca Jahuira, wypływająca z jeziora Poopó[2], oraz od północnego wschodu Chullpan Kkota[1]. Dopływ wody może być jednak znacząco ograniczony lub całkowicie zatrzymany w okresie suszy[5]. Jezioro otoczone jest przez Salar de Coipasa – rozległe solnisko o powierzchni 2218 km², drugie pod względem wielkości solnisko w Boliwii, tuż po leżącym na południowy wschód od jeziora solnisku Salar de Uyuni[2][3]. U południowo-zachodniego brzegu jeziora wznosi się masyw wulkaniczny, którego najwyższy stożek Cerro Villa Pucarani położony jest na wysokości 4910 m n.p.m.[1]

Jezioro jest pozostałością po plejstoceńskich rozległych jeziorach: Minchin, datowanym na lata 30 000–23 700 p.n.e., oraz Tauca, istniejącym w latach 16 000–11 790 p.n.e.[6]

Osada Chipaya

Woda w północno-wschodniej części jeziora, w miejscu ujścia Lauki, cechuje się ciemniejszym zabarwieniem niż w innych, co związane jest z sedymentacją osadów niesionych przez rzekę, głównie skał pochodzenia wulkanicznego, mających ciemną barwę[5].

Pobliskie osady, głównie Chipayę i Ayparavi, zamieszkują Indianie Uru z grupy Chipaya. Osada Chipaya pierwotnie położona była nad brzegiem Coipasy, jednak w wyniku stopniowego wysychania jeziora oddaliła się o kilka kilometrów[7]. W podobnej odległości położone są również osady Coipasa i Villa Vitanila[1].

Na opracowaniach kartograficznych z 1830 Coipasa widnieje pod nazwą Laguna Chipaya[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Salinas de Garci Mendoza. Hoja se 19-15.. Instituto Geográfico Militar, 2003. [dostęp 2016-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-18)]. (hiszp.).
  2. a b c d Coipasa Salt Flat, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-06-22] (ang.).
  3. a b Bolivia. Images carte. micefinder.com, 2000. [dostęp 2016-06-22]. (ang.).
  4. Chipaya, Boliwia. Google Maps, 2016. [dostęp 2016-06-22]. (pol.).
  5. a b Salar de Coipasa, Bolivia. earthobservatory.nasa.gov, 8.10.2012. [dostęp 2016-06-22]. (ang.).
  6. J.M Allen: Atlantis and the Persian Empire. Cambrigde: 2012. ISBN 0-9508293-7-4.
  7. a b Max Peter Baumann. Music, Dance, and Song of the Chipayas (Bolivia). „Latin American Music Review”. 2, s. 171-222, 1981. The University of Texas Press. (ang.).