Coprinopsis candidata
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Coprinopsis candidata |
| Nazwa systematyczna | |
| Coprinopsis candidata (Uljé) Gminder & Böhning Index Fungorum 302: 1 (2016) | |
Coprinopsis candidata (Uljé) Gminder & Böhning – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coprinopsis, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1988 r. C.B. Uljé, nadając mu nazwę Coprinus candidatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Andreas Gminder i T. Böhning w 2016 r.[1]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1–3(5) cm, za młodu półkulisty, potem coraz bardziej płaski. Powierzchnia promieniście prążkowana, beżowo-brązowa, szaro-niebieska, szaro-brązowa, przezroczysta, często z brązowawym i nie prążkowanym wierzchołkiem. W młodych okazach jest całkowicie okryta osłoną, która później pęka na drobne płatki[2].
Początkowo szare, później czarnobrązowe, wolne, nie dochodzące do trzonu[2].
Białawy, u podstawy pogrubiony i bardziej brązowoochrowy, bardzo delikatny. Powierzchnia silnie oprószona[2].
Białawy, szary, nie rozpływający się, ale więdnący do brązowo-czarnego. Smak łagodny, zapach niewyraźny[2].
- Cechy mikroskopowe
Podstawki 15-35 × 7-10 µm, 4-zarodnikowe, otoczone 3–5 pseudoparafizami. Cheilocystydy do 40(–50) µm długości, z częścią brzuszną o szerokości 7–15(–25) µm i szyjką o szerokości 4–10(–15) µm, workowate, rzadziej butelkowate lub pęcherzykowate, z mniej lub bardziej cylindryczną szyjką i zaokrąglonym wierzchołkiem. Pleurocystyd brak. Osłona zbudowana z bezbarwnych do lekko żółtawych, gładkich do ziarnistych, kulistych elementów o szerokości do 50 µm. W strzępkach są sprzążki. Zarodniki 7,3–11,5 × 4,6–6,0 µm, Q = 1,60–2,05, cylindryczno-elipsoidalne, ale nieco stożkowate w kierunku apiculusa, czerwono-brązowe pod mikroskopem, z centralną porą rostkową o szerokości do 2 µm[3].
- Gatunki podobne
Gatunek ten jest bardzo zmienny, identyfikacja często możliwa jest tylko za pomocą cech mikroskopowych. Podobne są: Parasola plicatilis, Parasola kuehneri, Parasola schroeteri, czernidłak srokaty (Coprinopsis lagopus), czernidłaczek dwuzarodnikowy (Coprinellus bisporus)[2].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Podano stanowiska Coprinopsis candidata w niektórych krajach Europy[4]. W wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Władysława Wojewody z 2003 r. brak tego gatunku[5]. Po raz pierwszy jego stanowiska podano w 2011 r. (jako Coprinus candidatus)[6]. Potem podano jeszcze inne. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim w rejestrze gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach i zaroślach liściastych[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-10] (ang.).
- ↑ a b c d e Flockiger Scheibchentintling [online], 123 pilzsuche [dostęp 2023-01-10] (niem.).
- ↑ Coprinus candidatus [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-10] (ang.).
- ↑ Występowanie Coprinopsis candidata na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-01-10] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ B. Gierczyk i inni, Rare species of the genus Coprinus Pers. s. lato, „Acta Mycol.”, 46 (1), 2011, s. 27–73.
- ↑ a b Aktualne stanowiska Coprinopsis candidata w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-10] (ang.).