Cornutia
.jpg) Cornutia obovata | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Cornutia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Cornutia Plum. ex L. Sp. Pl.: 628 (1753)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
C. pyramidata Linnaeus[4] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Cornutia – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Obejmuje 8 gatunków[3]. Występują one w Ameryce Środkowej i Południowej od Meksyku po Boliwię i południowo-wschodnią Brazylię[3]. Z owoców Cornutia pyramidata uzyskuje się barwnik służący do wyrobu niebieskiego atramentu (czerwonego z sokiem cytryny) oraz do barwienia tkanin[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Drzewa i krzewy[6].
- Liście
- Pojedyncze, zwykle aromatyczne[6].
- Kwiaty
- Zebrane w luźne lub gęste wierzchotkowate kwiatostany szczytowe, czasem wiechowato rozbudowane, lub proste wierzchotki wyrastające w kątach liści. Kwiaty nie pachną. Kielich jest zrosłodziałkowy, dzwonkowaty, z krawędzią uciętą lub 4–5-ząbkową. Korona kwiatu niebieskofioletowa do purpurowej, grzbiecista, dwuwargowa, z czterema rozpostartymi łatkami. Pręciki dwa są płodne, a dwa zredukowane do prątniczków, schowane w rurce korony lub nieco z niej wystające. Pylniki szeroko rozwarte ze zgrubiałym łącznikiem między nimi. Zalążnia złożona z dwóch owocolistków, każdy tworzący dwie komory, w każdej z pojedynczym zalążkiem. Szyjka słupka osadzona szczytowo, z krótkimi i nierównymi łatkami znamienia[6].
- Owoce
- Pestkowce 1–4 nasionami (mniejsza liczba jest wynikiem aborcji pierwotnie czterech zarodków)[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna
Rodzaj z rodziny jasnotowatych Lamiaceae, w obrębie której zaliczany jest do podrodziny Viticoideae[7][6] lub Premnoideae[2].
- Wykaz gatunków[3]
- Cornutia australis Moldenke
- Cornutia coerulea (Jacq.) Moldenke
- Cornutia jamaicensis Moldenke
- Cornutia obovata Urb.
- Cornutia odorata (Poepp.) Schauer
- Cornutia pubescens C.F.Gaertn.
- Cornutia pyramidata L.
- Cornutia thyrsoidea Banks ex Moldenke
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-05] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-05] (ang.).
- ↑ a b c d e Cornutia Plum. ex L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2024-01-05].
- ↑ Cornutia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2024-01-05].
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 236, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c d e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VII. Flowering Plants. Dicotyledons. Lamiales. Berlin, Heidelberg: Springer, 2004, s. 194. ISBN 978-3-642-62200-7.
- ↑ Genus Cornutia L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2024-01-05].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):