Zasłonak ostry
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak ostry |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius acutus (Pers.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 314 (1838) [1836-1838] | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
Zasłonak ostry (Cortinarius acutus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Agaricus acutus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Cortinarius[1].
- Agaricus acutus Pers. 1801
- Agaricus acutus Pers. 1801 var. acutus
- Agaricus acutus var. paludosus Fr. 1818
- Cortinarius acutostriatulus Rob. Henry 1968
- Cortinarius acutus (Pers.) Fr. 1838 var. acutus
- Cortinarius striatuloides Rob. Henry 1968
- Hydrocybe acuta (Pers.) Wünsche 1877
Polską nazwę nadał mu Andrzej Nespiak w 1981 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1–2 cm. Początkowo stożkowaty, potem kolejno spiczasto-łukowaty, dzwonkowaty i płasko rozpostarty ze spiczastym garbem. Powierzchnia gładka, u młodych okazów z białymi włókienkami będącymi pozostałością zasnówki. Jest higrofaniczny; podczas wilgotnej pogody ma barwę jasnoochrową i aż po garb jest prążkowany z prześwitującymi blaszkami, podczas suchej jest kremowocielisty. Brzeg ostry z resztkami zasnówki[4].
Wąsko przyrośnięte, szerokie. U młodych owocników kremowocieliste, u starszych brązowawe. Na ostrzach białe rzęski[4].
Wysokość 4–7 cm, grubość 2–3,5 mm, kruchy, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia u młodych owocników gęsto pokryta białymi włókienkami, u starszych naga, ochrowobrązowa, i tylko w niektórych miejscach pokryta białymi łuskami lub włókienkami[4].
- Gatunki podobne
Ze względu na swoje niewielkie rozmiary, prążkowany kapelusz i spiczasty garb jest to gatunek łatwy do odróżnienia od innych zasłonaków[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Nowej Zelandii. W Europie występuje od Hiszpanii przez Anglię i Islandię po około 65° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Brak informacji o jego występowania w Europie Wschodniej i Południowo-wschodniej[5]. W piśmiennictwie naukowym podano wiele jego stanowisk na terenie Polski[3], jest jednak rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech[3].
Rośnie na ziemi w lasach iglastych i mieszanych, wśród mchów pod świerkami i sosnami. Owocniki wytwarza od września do listopada[3]. Częściej spotykany jest na kwaśnych glebach w górskich lasach, wśród mchów pod świerkami[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Grzyb niejadalny[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-28] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2014-02-20] (ang.).
- ↑ a b c d e Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 157, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 316, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-04-18].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 62, ISBN 83-89648-38-5.