Cynkit
 Naturalne kryształy cynkitu | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
ZnO – tlenek cynku |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
4-5 |
| Przełam |
muszlowy |
| Łupliwość |
doskonała |
| Układ krystalograficzny |
heksagonalny |
| Gęstość minerału |
5,43 –5,68 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
czerwona, czerwonożółta, czerwonobrązowa |
| Rysa |
żółtopomarańczowa, pomarańczowa |
| Połysk |
diamentowy |
Cynkit – minerał z gromady tlenków. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa nawiązuje do składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest cynk. (W. Haidinger, 1845 r.).
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Rzadko tworzy kryształy, najczęściej spotykane mają postać słupa zakończonego piramidalnie, spotykane są też zbliźniaczenia. Najczęściej występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, płytkowych lub pręcikowych. Jest kruchy, przezroczysty, w świetle lampy ultrafioletowej wykazuje pomarańczową flouorescencję. Niektóre okazy wykazują też opalescencję.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Minerał stref kontaktowych i kontaktowo-metasomatycznych złóż cynkowych. Spotykany w zmetamorfinizowanych wapieniach wraz z willemitem i franklinitem, kalcytem, rodonitem. Przypuszczalnie może powstać też jako produkt pożarów podziemnych. Powstaje też w piecach hutniczych i w rurach odprowadzających gazy piecowe.
Miejsca występowania:
- Na świecie: USA – stan New Jersey (tu spotyka się najpiękniejsze kryształy tego minerału), Hiszpania, Niemcy, Włochy Australia – Tasmania.
- W Polsce: występuje w kopalniach rud cynku w rejonie Olkusza i Tarnowskich Gór, przypuszczalnie jako produkt pożarów podziemnych.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- ważna lokalnie ruda cynku (80,3% Zn),
- bardzo cenny i poszukiwany kamień kolekcjonerski,
- niekiedy używany do wyrobu biżuterii.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa” – 1998 r.
- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o – 2003 r.
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma-Press” 2003 r.
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997 r.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- cynkit na stronie Webmineral.com (ang.)
- cynkit na stronie Mindat.org (ang.)