Czuwaliczka jadalna
|
||
 |
||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Klad | różowe | |
| Rząd | dławiszowce | |
| Rodzina | dławiszowate | |
| Rodzaj | czuwaliczka | |
| Gatunek | czuwaliczka jadalna | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Catha edulis (Vahl) Forssk. ex Endl. Ench. bot. 575. 1841 |
||
Czuwaliczka jadalna (Catha edulis (Vahl) Forssk. ex Endl.; arab. قات qāt) – gatunek zimozielonej rośliny z rodziny dławiszowatych (Celastraceae). Występuje w Afryce Wschodniej i Arabii. Jest również uprawiana.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Krzew lub małe drzewo.
- Liście
- Skórzaste, szeroko jajowate, karbowane. Mają nerwy i brzegi zabarwione na czerwono.
- Kwiaty
- Drobne, 5-krotne, białe.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- Roślina znana już w świecie starożytnym. Była używana między innymi przez Egipcjan, którzy odkryli jej właściwości stymulujące. Współcześnie stosowana zwłaszcza w Jemenie, gdzie uprawy czuwaliczki jadalnej stanowią ponad 40% wszystkich upraw roślinnych, a jej uprawy, według jednego z parlamentarzystów, są źródłem dochodu dla ok. 90% rodzin jemeńskich[2]. Właściwości stymulujące czuwaliczka zawdzięcza alkaloidowi znanemu pod nazwą katynon – substancji z grupy fenetyloamin. Powoduje zaburzenia potencji.
- Jej świeże lub suszone liście są używane przez mieszkańców do żucia oraz do sporządzania naparu.
Legalność[edytuj | edytuj kod]
Na mocy ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii posiadanie roślin żywych, suszu, nasion, wyciągów oraz ekstraktów z czuwaliczki jadalnej jest w Polsce nielegalne[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-12-19].
- ↑ Beata Błaszczyk. Przeklęta roślina źródłem rzadkiej przyjemności. „Rzeczpospolita”. Sobota-niedziela, 23-24 lutego 2008 roku. 46 (7947). s. A 11.
- ↑ Dz.U. z 2009 r. Nr 63, poz. 520
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
