Przejdź do zawartości

Dōkyō Etan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dōkyō Etan
道鏡慧端
Data i miejsce urodzenia

1642
Shinano

Data i miejsce śmierci

1721
Shōju-an

Szkoła

rinzai

Linia przekazu
Dharmy zen

Nampo Jōmyō

Nauczyciel

Shidō Munan

Następca

Hakuin Ekaku

Zakon

zen

Dōkyō Etan (ur. 13 grudnia 1642, zm. 24 listopada 1721; jap. 道鏡慧端) – japoński mistrz zen szkoły rinzai, prekursor nowego rinzai, nauczyciel Hakuina Ekaku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem samuraja i jego konkubiny. Urodził się w Shinano (Nagano). Ojciec służył właścicielowi zamku w Iiyama - Matsudairze Tadatomo, który był oddanym buddystą. Chłopiec odebrał wyśmienite wykształcenie, zarówno świeckie jak i religijne, gdyż na zamku obecnych było wielu mnichów buddyjskich. W wieku 15 lat osiągnął swoje pierwsze oświecenie podczas upadku ze schodów[1].

W 1660 roku Etan towarzyszył swojemu panu w podróży do Edo. Podczas pobytu w stolicy Etan odwiedził pustelnię mistrza Shidō Munana, którego osobowość wywarła taki wpływ na chłopca, że natychmiast został jego uczniem. W rok później Munan upamiętnił oświecenie swojego ucznia wierszem oraz nadał mu imię Etan. W czasie podróży w północno-zachodnie regiony Jaoponii odwiedził wiele klasztorów i pozał ich opatów. Był szczególnie poruszony wykładami na temat Shūryōgon-gyō (skt Sutra Śurangama)[2].

Przy kolejnym pobycie w Edo, został serdecznie powitany przez Munana, który pokładał w uczniu wielkie nadzieje i wiedział w nim swojego spadkobiercę. Ponieważ w tym czasie ukończono właśnie budowę klasztoru Tōhoku i na stanowisko opata założyciela zaproszono Munana, który jednak odmówił rekomendując na to stanowisko Etana. Etan opuścił wtedy Edo i udał się do domu w Shimano; powrócił, gdy opatem został jeden z uczniów mistrza Gudō Tōshoku. Aby jego oświecenie dojrzało praktykował dalej u mistrza Munana. Otrzymał potwierdzenie oświecenia. Miał wtedy 20 lat. Munan wręczył my stary manuskrypt, który otrzymał od swojego nauczyciela Gudō, a ten znów od swojego mistrza itd. "To jest bardzo ważny tekst i wręczam go tobie". Etan powiedział: "Jeśli jest tak ważny, to lepiej ty go trzymaj" i oddał rękopis mistrzowi. Munan ponownie wręczył mu tekst mówiąc: "Chcę żebyś miał dowód, że jesteś moim spadkobiercą". Etan powiedział: "Kiedy otrzymywałem twoje nauki nie używałeś zapisanego tekstu, nie potrzebuję go więc teraz". Munan odparł kładąc tekst na kolanach Etana: "To prawda. Ale dokument ten był przekazywany od nauczyciela do ucznia przez siedem pokoleń, więc przyjmij go jako symbol tego, że jesteś spadkobiercą tych nauk". Etan wziął tekst i rzucił go na węgle w piecu. "Co ty robisz!" krzyknął rozłoszczony Munan. "Co ty mówisz!" odkrzyknął tym samym tonem Etan[3].

Po pewnym czasie udał się do domu w Shimano na dłuższy czas. Ponieważ pan zamku chciał wybudować dla niego świątynię, opuścił Shimano i udał się w okoliczne góry, gdzie zamieszkał w pustelni Shōju (正受庵) w wiosce Taruzawa. Pustelnia pozostała jego ulubionym miejscem przez następne 25 lat, aż do śmierci. Również jego matka została mniszką i także zamieszkała w tej pustelni. Obydwoje zachęcali się do jeszcze bardziej wytrwałej praktyki. Model swojej pustelni ukształtowali na wzór ekscentrycznego ucznia mistrza chan Huangbo Xiyuna -Chena Zonsu, który całkowicie poświęcił się opiece nad swoją starzejącą się matką, co stało się modelem miłości synowskiej w tradycji zen[4].

W 1708 roku do pustelni przybył Hakuin Ekaku skierowany tam przez ucznia Etana - Dōju Sōkaku (16791730). Hakuin pozostał w pustelni praktykując przez osiem miesięcy. Został spadkobiercą mistrza Etana i najwybitniejszym mistrzem zen szkoły rinzai.

Dōkyō Etan zmarł w pozycji medytacyjnej w 1721 roku. Pozostawił wiersz:

W gorączkowym pośpiechu [umierania]
Trudno jest wypowiedzieć ostatnie słowo.
Gdybym powiedział bezsłowne słowo,
Nie mówiłbym, nie mówiłbym.

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Indiach Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Chinach Bodhidharmy.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w innym kraju.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. Str. 331
  2. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. Str. 154
  3. Richard Bryan McDaniel. Zen Masters of Japan. Str. 227
  4. Heinrich Dumoulin. Zen Buddhism: a History. Japan. Str. 332

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Richard Bryan McDaniel: Zen Masters of Japan. The Second Step East. Rutland, Vermont: Tuttle Publishing, 2013, s. 317. ISBN 978-4-8053-1272-8.
  • Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan''. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.