Łzawniczka korzeniasta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Ditiola radicata)
Łzawniczka korzeniasta
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

łzawniaki

Rząd

łzawnikowce

Rodzina

łzawnikowate

Rodzaj

łzawniczka

Gatunek

łzawniczka korzeniasta

Nazwa systematyczna
Ditiola radicata (Alb. & Schwein.) Fr.
Syst. mycol. (Lundae) 2(1): 170 (1822)

Łzawniczka korzeniasta (Ditiola radicata (Alb. & Schwein.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ditiola, Dacrymycetaceae, Dacrymycetales, Incertae sedis, Dacrymycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisali go w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis David von Schweinitz nadając mu nazwę Helotium radicatum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1822 r.[1]

Ma 11 synonimów. Niektóre z nich:

  • Dacrymyces radicatus (Alb. & Schwein.) Donk 1931
  • Guepinia radicata (Alb. & Schwein.) Costantin & L.M. Dufour 1891[2].

W 1983 r. Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda nadali mu polską nazwę misecznica korzeniasta, w 2003 r. W. Wojewoda zmienił ją na łzawniczka korzeniasta[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocniki

Kapelusz o średnicy 1–3 (4) cm i podwiniętym brzegu. Powierzchnia żółta lub cytrynowożółta, początkowo brodawkowata, później guzowata, śliska. Młode owocniki z białą osłoną. Trzon cylindryczny lub stożkowaty, szerszy u góry, często nieregularny i rozgałęziony, biały. U podstawy dobrze rozwinięta grzybnia. Miąższ o galaretowatej konsystencji, żółtawy, w trzonie jaśniejszy, w smaku łagodny[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników bladożółty. Zarodniki 3,8–6,2 × 7,8–12,2 µm, eliptyczne, jednokomórkowe lub dwukomórkowe, przeważnie zakrzywione lub nierównoboczne. W strzępkach obecne sprzążki[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Łzawniczka kustrzebkowata występuje w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Azji, Oceanii i Australii. Najwięcej stanowisk podano w Europie, zwłaszcza na Półwyspie Skandynawskim[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[6]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E– gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[7].

Grzyb nadrzewny, saprotrof. Występuje w lasach iglastych na martwym drewnie. W Polsce notowany od maja do lipca na świerku pospolitym i korzeniach sosny[3], w Niemczech także na drewnie liściastym (topola osika)[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-20].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-04-20].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Bewurzelter Schüsselpilz [online], 123pilzsuche.de [dostęp 2022-04-20].
  5. Miejsca występowania Ditiola radicata na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-20].
  6. Aktualne stanowiska łzawniczki korzeniastej w Polsce [online] [dostęp 2022-04-20].
  7. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.