Barbara Gumińska
| Data i miejsce urodzenia |
25 września 1924 |
|---|---|
| Data śmierci |
20 maja 2025 |
| Profesor nauk przyrodniczych | |
| Specjalność: botanika, mykologia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1962 |
| Habilitacja |
1974 |
| Profesura |
1985 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Okres zatrudn. |
1950–1997 |
| Odznaczenia | |
Barbara Gumińska z domu Lubelska (ur. 25 września 1924 we Lwowie, zm. 20 maja 2025[1][2]) – polska uczona, specjalistka w zakresie botaniki i mykologii, profesor nauk przyrodniczych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 25 września 1924 roku we Lwowie jako Barbara Apolonia Lubelska. W rodzinnym mieście uczęszczała do szkoły podstawowej (6 klas), a następnie do gimnazjum im. Adama Asnyka.
Po wybuchu II wojny światowej w roku 1939 i zajęciu Lwowa przez Związek Radziecki, kontynuowała naukę w gimnazjum nr 19. Po przejęciu Lwowa przez Niemcy w 1941 roku nauczanie zostało zakazane. Skierowano ją do pracy przymusowej w laboratorium kosmetycznym „Galicol”. Po ponownym odbiciu miasta przez ZSRR wróciła na krótko do lwowskiej szkoły, by w maju 1945 roku udać się z matką do Krakowa, gdzie w 1946 roku ukończyła gimnazjum J. Joteyko. W tym samym roku rozpoczęła studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodnicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie[3]. Studia ukończyła w grudniu 1951 roku z tytułem magistra filozofii ze specjalnością botanika[3][4].
W trakcie studiów przez rok pracowała na stanowisku asystenta na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Od września 1950 roku zawodowo związała się z Instytutem Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, w którym pracowała do 1997 roku[3]. W Instytucie Botaniki UJ początkowo była asystentem (1950–1953), a następnie starszym asystentem (1953–1963). 3 czerwca 1954 roku wyszła za mąż za Jana Gumińskiego[3].
W latach 1956–1959 pracowała równocześnie w Instytucie Botaniki Polskiej Akademii Nauk, początkowo w Pracowni Systematyki Śluzowców, a od 1957 roku w Pracowni Mykologicznej[5][3]. W marcu 1962 roku obroniła rozprawę doktorską pt. „Mykoflora lasów bukowych Rabsztyna i Maciejowej”. W kolejnych latach pracowała jako adiunkt (1963–1972) i starszy wykładowca (1972–1977). W grudniu 1974 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego[3]. W latach 1977–1979 pełniła w Instytucie Botaniki UJ funkcję kierownika Zakładu Taksonomii Roślin i Fitogeografii, a w latach 1979–1994 kierowała Pracownią Mykologiczną[4]. W 1985 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Po przejściu w 1994 roku na emeryturę kontynuowała pracę w Instytucie w niepełnym wymiarze godzin, aż do 1997 roku[3].
Pochowana 27 maja 2025 na cmentarzu Bronowickim na Pasterniku[6] (kwatera XII-płd-7)[7].
Działalność naukowa
[edytuj | edytuj kod]W działalności naukowej w IB PAN zajmowała się taksonomią, ekologią i rozmieszczeniem geograficznym grzybów z dawnych klas Asco- i Basidiomycota. Badania prowadziła szczególnie na południu Polski, m.in. w Karpatach[5].
Członkini Polskiego Towarzystwa Botanicznego i Rady Naukowej PAN od 1990[4].
Jest autorką 68 publikacji naukowych z mykologii, w tym: książki, która dotąd wyszła w 4 wydaniach, 40 oryginalnych prac naukowych i 20 recenzji[4]. Przez krótki okres po wyjściu za mąż publikowała pod nazwiskiem Lubelska-Gumińska, później jako Gumińska[3].
Najważniejsze publikacje to[4]:
- B. Gumińska, W. Wojewoda. Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL 1988 (wyd. 4),
- B. Gumińska, Mikroflora lasów bukowych Rabsztyna i Maciejowej (studium florystyczno-ekologiczne), [w:] Monogr. Bot. 13:1-85,
- B. Gumińska, Macromycetes łąk w Pienińskim Parku Narodowym, [w:] Acta Mycol. 12 (1): 3-75,
- B. Gumińska, Mikoflora Pienińskiego Parku Narodowego, część 1, [w:] Acta Mycol. 1969, część II. detto 1972; część III [w:] Zeszyty Nauk. Uniw. Jagiell. 1976; część IV. detto 1981; część V. detto 1990; część VI [w:] Fragm. Flor. Geobot. 1994.
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- nagrody indywidualne i zespołowe III stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1964, 1969, 1978, 1984)
- Złoty Krzyż Zasługi (1974)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1983)
Źródło:[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nekrolog
- ↑ Barbara Gumińska nekrolog
- ↑ a b c d e f g h Władysław Wojewoda, Professor Barbara Gumińska: Her life and achievements [online], 2010 [dostęp 2021-11-07].
- ↑ a b c d e f Zbigniew Mirek, Lucyna Musiał, Jan J. Wójcicki: Kto jest kim w botanice polskiej. Kraków: 1995. ISBN 83-85444-34-3.
- ↑ a b Andrzej Chlebicki, Historia badań i rozwoju Instytutu Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk (1953-2012): Zakład Mykologii, 2013, ISBN 978-83-62975-17-4 [dostęp 2021-11-07].
- ↑ Odeszli - In memoriam - Uniwersytet Jagielloński [online], in-memoriam.uj.edu.pl [dostęp 2025-07-14].
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 2025-07-14].
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Botanicznego
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu Bronowickim w Krakowie
- Polscy mykolodzy
- Polscy stulatkowie
- Urodzeni w 1924
- Wykładowcy Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Zmarli w 2025