Dolina Szpania
Dolina Szpania (słow. Špania dolina) – tatrzańska dolina położona na terenie Słowacji, odgałęzienie Doliny Cichej (Tichá dolina) odchodzące od niej w kierunku wschodnim[1].
Nazwa doliny pochodzi od prowadzonych w niej dawniej prac górniczych. Wydobywali w niej rudy górnicy z Bańskiej Bystrzycy. Kopalnia w tej miejscowości została z powodu nierentowności i praw własnościowych zamknięta. Górnicy przeniesieni w Tatry przez sentyment przenieśli na dolinę nazwę poprzedniej kopalni[2].
Dolina Szpania podchodzi pod szczyt Wielkiej Kopy Koprowej (Veľká kopa, 2052 m), której ramiona oddzielają ją od sąsiadujących z nią dolin:
- orograficznie lewe ramię przechodzi w Brdarowe Grapy (Brdárove grapy) oddzielające ją od doliny Koprowicy (Kôprovnica),
- ramię prawe to Magura Rycerowa. Oddziela Dolinę Szpanią od kilku niewielkich dolinek i żlebów. Są to kolejno od zachodu na wschód: Rakitowy Żleb (Rakitov žľab), Rycerowy Żleb (Licierov žľab), Małe Rycerowe (Predné Licierovo) i Wielkie Rycerowe (Zadné Licierovo)[3].
Przez dolinę płynie Szpani Potok (Špania voda), dopływ Cichej Wody Liptowskiej (Tichý potok). U wylotu doliny (ok. 1140 m n.p.m.) przebiega umowna granica pomiędzy Tatrami Wysokimi i Zachodnimi[2].
Dolina w całości leży na terenie słowackiego Tatrzańskiego Parku Narodowego. Znajduje się na obszarze ochrony ścisłej, nie prowadzą nią żadne znakowane szlaki turystyczne i dlatego jest ona niedostępna dla turystów[2]
Dolina ta znana jest z katastrofalnych lawin. W marcu 1956 r. zeszła z niej lawina o objętości 288 tys. metrów sześciennych[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25000,Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10, ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ a b c Władysław Cywiński. Szpiglasowy Wierch. Przewodnik szczegółowy, tom 11. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2005, ISBN 83-7104-034-2.
- ↑ a b Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część IV. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951.