Dom Szamila

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom Szamila
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Republika

 Tatarstan

Miejscowość

Kazań

Położenie na mapie Kazania
Mapa konturowa Kazania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Szamila”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom Szamila”
Położenie na mapie Tatarstanu
Mapa konturowa Tatarstanu, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Szamila”
55°46′38,92″N 49°06′55,52″E/55,777478 49,115422

Dom Szamila – zabytkowa XIX-wieczna rezydencja miejska w Kazaniu, przy ul. Tukaja. Siedziba muzeum Gabdully Tuqaya.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dom został wzniesiony około 1863 r. na zamówienie Ibragima Apakowa, bardzo zamożnego kupca pierwszej gildii, honorowego obywatela Kazania i właściciela wielu nieruchomości w mieście[1].

Krótko po ukończeniu budowy domu Ibragim Apakow przekazał rezydencję swojej 18-letniej córce Bibimarjambanu w momencie, gdy wychodziła za mąż za 45-letniego Muchammeda-Szafiego, syna imama Szamila i generała armii rosyjskiej[1]. Dlatego budynek zaczęto nazywać domem Szamila, chociaż imam Szamil nigdy w Kazaniu nie był[1]. W 1902 r. obiekt poważnie ucierpiał podczas pożaru, który ogarnął całą dzielnicę i zniszczył kilkaset budynków[2]. W 1903 r. małżonkowie zlecili całkowitą przebudowę domu, co w zasadzie oznaczało wzniesienie nowego obiektu w historyzującym (według innych źródeł – secesyjnym[2]) stylu[1]. Zamożne małżeństwo dokładało wszelkich starań, by dom i jego wyposażenie odpowiadały najnowszym trendom, a elegancka Bibimarjambanu i jej stroje były wzorem dla innych młodych kobiet ze Staro-Tatarskiej słobody Kazania, gdzie znajduje się rezydencja[1]. Małżonkowie zajmowali dom do 1906 r., gdy Muchammed-Szafi nieoczekiwanie zmarł podczas letniego odpoczynku w Kisłowodsku. Wdowa sprzedała wówczas kazańską rezydencję kupcowi drugiej gildii Waliulle Ibragimowowi i wyjechała do Petersburga[1].

W rękach Ibragimowa dom pozostawał do 1919 r., gdy rząd radziecki zarekwirował jego majątek. Budynek został podzielony na mieszkania i pełnił takie funkcje do 1981 r. Pięć lat później stał się siedzibą muzeum tatarskiego poety Gabdully Tuqaya[1], otwartego w setną rocznicę urodzin twórcy[3]. Od 1981 r. obiekt posiada status zabytku o znaczeniu regionalnym[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g «Дом Шамиля» [online], web.archive.org, 21 maja 2013 [dostęp 2021-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-21].
  2. a b ОДНОМУ ИЗ КРАСИВЕЙШИХ ДОМОВ КАЗАНИ – 100 ЛЕТ [online], kazved.ru [dostęp 2021-04-20] (ros.).
  3. Музей Тукая с непарадного подъезда [online], www.evening-kazan.ru [dostęp 2021-04-20].
  4. Карточка объекта из ЕГРОКН [online], ru_monuments.toolforge.org [dostęp 2021-04-20].