Drewniak pierzasty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Drewniak pierzasty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Sordariomycetes

Rząd

próchnilcowce

Rodzina

Hypoxylaceae

Rodzaj

drewniak

Gatunek

drewniak pierzasty

Nazwa systematyczna
Hypoxylon howeanum Peck
Ann. Rep. N.Y. St. Mus. 24: 98 (1872)

Drewniak pierzasty (Hypoxylon howeanum Peck) – gatunek grzybów z rodziny Hypoxylaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hypoxylon, Xylariaceae, Xylariales, Xylariomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Niektóre synonimy:

  • Hypoxylon coccinellum Sacc. 1913
  • Hypoxylon coccineum Bull. 1791) var. coccineum
  • Hypoxylon daldiniiforme P.M.D. Martin 1969
  • Hypoxylon multiforme var. australe Cooke 1883
  • Hypoxylon pulcherrimum Höhn. 1905
  • Hypoxylon variolosum var. microcarpum 1906[2]. Nazwa polska na podstawie opracowania Warmia i Mazury[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Podkładka

Niemal okrągła lub półkolista, przypłaszczona. Pojedyncza ma średnicę 3–8 mm i wysokość 2–6 mm. Sąsiednie podkładki często zlewają się z sobą tworząc skupisko o nieregularnym kształcie. Powierzchnia o barwie rdzawej z ciemnoceglastymi zatokami. Znajdują się na niej słabo widoczne wypukłości perytecjów, a pomiędzy nimi białe (za młodu) grudki. Pod powierzchnią podkładek występują pomarańczowoczerwone. Poniżej perytecjów rdzeń podkładki jest czarny[4].

Perytecja

Jajowate, zanurzone w podkładce. Mają średnicę 0,2–0,4 mm, wysokość 0,3–0,5 mm. Ostiola czarna lub o barwie podkładki, znajduje się poniżej podkładki. Worki mają rozmiar 93–144 μm. Powstające w nich zarodniki są brązowe, elipsoidalne i nierównoboczne. Mają rozmiar 6,8–8,8 × 3,4–4,8 µm (M = 7,6 × 3,8 um)[5].

Anamorfa

Podobna jest do Nodulisporium. Występuje w postaci powrózków promieniście wychodzących z podkładki. Mają one barwę miodową, brązowawą lub płowożółtą i białe wierzchołki. Powrózki te mają średnicę 0,15–0,2 mm, a budujące je strzępki mają grubość ok. 5 µm. Wyrastające na nich komórki konidialne mają rozmiar 13–20(25) × 2,5 do 3,5 µm. Elipsoidalne konidia mają rozmiar 4–4,5 (6) × 2,5–3,5 µm[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Występuje na wszystkich kontynentach (poza Antarktydą), a także na wielu wyspach[6]. W Polsce jest pospolity[5].

Saprotrof rosnący na martwym drewnie drzew liściastych, głównie na świeżym, rzadko na próchniejącym. Jest częsty na drewnie leszczyny pospolitej, olszy czarnej, wierzbie iwie, dębie szypułkowym, rzadziej spotykany na pigwie pospolitej, brzozie brodawkowatej, buku pospolitym, dębie ostrolistnym, róży dzikiej, czereśni[5].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Dla drewniaka pierzastego charakterystyczne są półkuliste podkładki o rdzawej barwie, perytecja z czarnymi ostiolami niżej położonymi niż powierzchnia, białe grudki na powierzchni, małe zarodniki oraz ochrowej barwy anaformy z promieniście rozchodzącymi się powrózkami grzybni. Podobny jest drewniak szkarłatny (Hypoxylon fragiforme). Obydwa te gatunki należą do tego samego chemotypu. Drewniak szkarłatny rośnie głównie na buku, ma na powierzchni wyraźniejsze "kopczyki" perytecjów i nie wytwarza tak charakterystycznej anamorfy, jak drewniak pierzasty. Łatwo także można te gatunki rozróżnić mikroskopowo: d. szkarłatny ma większe zarodniki[5]/.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-18] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2015-04-09] (ang.).
  3. Warmia i Mazury. Drewniak pierzasty [online] [dostęp 2015-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-15].
  4. a b J. Breitenbach, F. Kraenzlin – Fungi of Switzerland 1 – Acomycota (1981)
  5. a b c d ''Hypoxylon howeianum'' [online] [dostęp 2015-01-12].
  6. Discover Life Maps [online] [dostęp 2015-04-08].