Efekt oglądu
Efekt oglądu, lub kosmiczna euforia[1] (ang. overview effect) to zmiana postrzegania rzeczywistości doświadczana przez niektórych kosmonautów w czasie lotu kosmicznego, często doznawana na widok planety Ziemi – niewielkiego globu zawieszonego w kosmicznej pustce, będącego domem wszystkich żywych istot[2]. Efekt może wzbudzić odczucia transcendentalności oraz jedności z całą ludzkością, a także przekonanie o małostkowości podziałów czy granic państwowych. Efekt został nazwany oraz opisany przez Franka White’a w książce The Overview Effect – Space Exploration and Human Evolution[3]. Efektu doznali m.in. Russell Schweickart, Sally Ride, Anne McClain, Edgar Mitchell, Thomas Jones[2], Scott Kelly[4], Mike Massimino[5], James Irvin, Timothy Peak[6] czy William Shatner[7]. Dla niektórych uczestników lotu w kosmos przeżycie miało charakter religijny – według Mirosława Hermaszewskiego wielu kosmonautów po podróży w kosmos „wróciło z wiarą”[8].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kosmiczna Euforia, czyli zjawisko „The Overview Effect” [online], www.swietageometria.darmowefora.pl [dostęp 2022-02-06].
- ↑ a b Douglas A. Vakoch., Psychology of Space Exploration: Contemporary Research in Historical Perspective., National Aeronautics and Space Administration, Government Printing Office, s. 29, ISBN 978-0-16-088358-3.
- ↑ Frank White, The Overview Effect – Space Exploration and Human Evolution, Houghton-Mifflin, 1987.
- ↑ NASA astronaut Scott Kelly explains how seeing planet Earth from space changed his perspective on life [online], finance.yahoo.com [dostęp 2022-02-06] (ang.).
- ↑ Live at the Bell House, The Astronaut Session (Part 1). [dostęp 2022-02-06].
- ↑ Na czym polega „The Overview Effect”? [online], Ewolucja Myślenia, 3 lutego 2022 [dostęp 2022-02-06] (pol.).
- ↑ William Shatner, TV’s Capt. Kirk, blasts into space [online], AP NEWS, 13 października 2021 [dostęp 2022-02-06] (ang.).
- ↑ Redakcja, Mirosław Hermaszewski, kosmonauta: – Nie znam nikogo, kto był wierzący i wrócił stamtąd ateistą [online], Nowa Trybuna Opolska, 3 lipca 2010 [dostęp 2022-02-06] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Overview, krótki film opisujący efekt oglądu
- Speech on The Overview Effect and its Importance in Civilization, 5 minutowy wykład o efekcie oglądu