Elektrownia jądrowa Zwentendorf

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Elektrownia jądrowa Zwentendorf
Kernkraftwerk Zwentendorf
Kernkraftwerk Tullnerfeld
Ilustracja
Budynek elektrowni w 2018 r.
Państwo

 Austria

Kraj związkowy

 Dolna Austria

Status

Budowa przerwana

Właściciel

Gemeinschaftskernkraftwerk Tullnerfeld Ges.m.b.H.
od 2005 EVN AG

Liczba bloków energetycznych

1

Moce
Łączna moc:
- elektr. netto

692 MW

Kluczowe daty
Rozpoczęcie budowy

1972

Położenie na mapie Dolnej Austrii
Mapa konturowa Dolnej Austrii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Zwentendorf”
Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Zwentendorf”
Ziemia48°21′15,84″N 15°53′04,92″E/48,354400 15,884700
Strona internetowa

Elektrownia jądrowa Zwentendorf (niem. Kernkraftwerk Zwentendorf, też Kernkraftwerk Tullnerfeld) – elektrownia atomowa w miejscowości Zwentendorf an der Donau w kraju związkowym Dolna Austria w Austrii. Jej budowa, która rozpoczęła się w 1972 roku, w wyniku referendum przeprowadzonego w 1978 roku została przerwana i nigdy nie ukończona.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początkowe plany i rozpoczęcie budowy[edytuj | edytuj kod]

W związku z rosnącym zapotrzebowaniem energetycznym w 1969 roku ówczesny rząd Austrii Josefa Klausa zatwierdził projekt budowy pierwszej na terenie kraju elektrowni jądrowej w miejscowości Zwentendorf nad Dunajem w kraju związkowym Dolna Austria[1]. Zgodnie z planami, powstać miał jeden reaktor z wrzącą wodą (tzw. BWR) o mocy elektrycznej netto 692 MW. Koszt budowy miał wynieść 5,2 mld szylingów. Prace budowlane rozpoczęto 4 kwietnia 1972 roku i miały zakończyć się 4 lata później[2], harmonogramy nie zostały jednak dotrzymane. Zgodnie z planem energetycznym Austrii z 1976 roku nad Dunajem miały powstać dwie inne elektrownie atomowe: jedna w okolicach miejscowości St. Pantaleon-Erla, a druga w regionie Eferdinger Becken(inne języki) w Górnej Austrii (nie sprecyzowano dokładnej lokalizacji). W dalszej perspektywie planowano budowę czwartego obiektu tego typu w Sankt Andrä w Karyntii[3][4].

Referendum i zakończenie programu[edytuj | edytuj kod]

Karta do głosowania w referendum ws. kontynuacji programu energetyki jądrowej w Austrii

Budowa elektrowni Zwentendorf budziła liczne kontrowersje i podlegała wielu dyskusjom, także na tle politycznym. Budżet został znacznie przekroczony, a terminy niedotrzymane. W 1978 roku przeciwko budowie opowiedziała się również Austriacka Partia Ludowa, z której wywodził się odpowiedzialny za tę inwestycję kanclerz Austrii Josef Klaus. W związku z powyższym 28 czerwca 1978 roku parlament przegłosował przeprowadzenie referendum w sprawie przyszłości projektu[5]. Głosowanie przeprowadzono 5 listopada tego samego roku. Frekwencja wyniosła 64,1%. 50,47% głosujących opowiedziało się przeciwko kontynuacji projektu energetyki jądrowej w Austrii[6]. Po referendum niemal ukończoną już budowę wstrzymano i rozpoczęto szerokie dyskusje na temat przyszłości obiektu w Zwentendorf. Jeszcze w tym samym roku przyjęto ustawę, która mówi o konieczności przeprowadzenia referendum przed podjęciem decyzji o budowie kolejnych elektrowni jądrowych na terenie Austrii. Odtąd w Austrii nie powstała żadna inna czynna elektrownia jądrowa. W 1985 roku podjęto ostatecznie decyzję o „cichym zakończeniu” programu budowy elektrowni jądrowej. Do tej pory budowa pochłonęła ponad 14 mld szylingów (równowartość ok. 1 mld euro)[7].

Wykorzystanie obiektu po zakończeniu programu[edytuj | edytuj kod]

W 2005 roku elektrownia została zakupiona przez koncern EVN AG, który na jej terenie wybudował elektrownię fotowoltaiczną oddaną do użytku w 2009 roku. Rok później otwarto tu we współpracy z Uniwersytetem Technicznym w Wiedniu centrum doświadczalne w zakresie technologii energetyki słonecznej[8]. Reaktor elektrowni Zwentendorf został zdemontowany w 2011 roku, a do tego czasu pozyskiwano z niego części zamienne do reaktorów w elektrowniach Isar I, Phillipsburg I oraz Brunsbüttel. Obiekt jest wykorzystywany do szkoleń załóg innych elektrowni jądrowych[9]. Od 2013 roku możliwe jest zwiedzanie budynku elektrowni po uprzednim zgłoszeniu[10]. Elektrownia wykorzystywana jest także jako scenografia filmowa. Ponadto na terenie elektrowni odbywają się koncerty i inne imprezy kulturalne. Od 2017 co roku na terenie elektrowni odbywa się festiwal „Shutdown Festival”, w którym bierze udział ponad 10 tys. osób[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Atomkraftwerk wird 1975 fertig, „Arbeiter Zeitung”, 12 listopada 1969 [dostęp 2019-09-08] (niem.).
  2. Bau des Atomkraftwerks jetzt fix, „Arbeiter Zeitung”, 27 marca 1971 [dostęp 2019-09-08] (niem.).
  3. Über Eisverhältnisse und Standortwahl von Kernkraftwerken an der österreichischen Donau, [w:] F. Lauscher, O. Kretschmer, Österreichische Wasserwirtschaft, 1973, s. 243–253 (niem.).
  4. 60-er Jahre: Atomkraftwerk in Kärnten geplant [online], ORF Kärnten, 14 stycznia 2014 [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-08] (niem.).
  5. Stenographisches Protokoll: 97. Sitzung des Nationalrates der Republik Österreich, Protokół stenograficzny z 97. posiedzenia parlamentu Republiki Austrii, 28 czerwca 1978 [dostęp 2019-09-08] (niem.).
  6. Nein zu Atom & Zwentendorf: Abstimmung jährt sich zum 25. Mal [online], news.at, 5 listopada 2003 [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-26] (niem.).
  7. AKW Zwentendorf [online], global2000.at [dostęp 2019-08-08] (niem.).
  8. Von der Kernkraft zum Solarforschungszentrum, „Wirtschaftsblatt”, 16 października 2010 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-10] (niem.).
  9. Trainigscenter – AKW Zwentendorf [online] [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-17] (niem.).
  10. Besuch – AKW Zwentendorf [online] [dostęp 2019-09-08] (niem.).
  11. Festivals – AKW Zwentendorf [online] [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-15] (niem.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]