Emma Clarke
.jpg) Emma Clarke w 1895 | |
| Data i miejsce urodzenia |
2 września 1876 |
|---|---|
| Data śmierci |
około 1905 |
| Pozycja |
bramkarka |
| Informacje klubowe | |
| Klub |
British Ladies' Football Club |
Emma Clarke (ur. 2 września 1876 w Bootle[1], zm. około 1905[2]) – brytyjska piłkarka, uważana za pierwszą czarnoskórą piłkarkę w Wielkiej Brytanii[1][3].
Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]
Urodzona w Lancashire w Anglii jako córka Williama i Wilhelminy[3], Emma razem z siostrą była jedną z pierwszych czarnoskórych piłkarek w Wielkiej Brytanii. Dorastały w Bootle. Pierwsze treningi Emma odbywała niedaleko miejsca zamieszkania sufrażystki Helen Graham Matthews. Działaczka założyła drużynę Mrs Graham's XI (Jedenastka Pani Graham), w której grała Emma[4]. W wieku piętnastu lat Emma dostała swoją pierwszą pracę jako adeptka cukiernictwa[1].
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Clarke zazwyczaj grała na ataku[1]. Swego czasu zajmowała pozycję bramkarki[5].
Jej kariera klubowa rozpoczęła się w 1895 roku, kiedy zadebiutowała w British Ladies' Football Club[1]. Był to jeden z pierwszych klubów piłkarskich wyłącznie dla kobiet. Działał pod patronatem Lady Florence Dixie. Ponieważ w kobiecej lidze grało wówczas kilka kobiet o nazwisku Clarke, trudno podać szczegóły kariery Emmy. Pojawia się na zdjęciach jednej z grup klubu zwanej „południową”[6]. W 1895 mecz w londyńskim Crouch End, w której drużyna Clarke przegrała 7:1, oglądało ponad 10 000 osób[6].
Brała udział w pierwszym udokumentowanym meczu piłki nożnej kobiet, który odbył się 7 maja 1881 roku na edynburskim stadionie Hiberian Park. Mecz ten był uważany za międzynarodowy jako starcie między Szkocją i Anglią, mimo że w dzisiejszych realiach nie nazwalibyśmy go międzynarodowym[7].
Rok później (1896) Clarke zadebiutowała w zespole Mrs Graham's XI, drużynie, która grała mecze w całej Szkocji. Zainteresowanie trasą klubu było ogromne, na spotkaniach było tysiące obserwatorów. Szacuje się, że Clarke dostawała szylinga za tydzień trasy[1] i zwrot za poniesione wydatki[4].
W 1897 roku zagrała mecz w drużynie The New Woman and Ten of Her Lady Friends, która zmierzyła się z Eleven Gentleman[8], czyli był to mecz damsko-męski[4]. Drużyna Emmy wygrała 3:1. Raport z meczu informował, że widzowie opisywali starcie jako groteskowe, lecz w drugiej połowie kobiety podniosły poziom gry[8].
Kariera piłkarska Clarke trwała przynajmniej do 1903 roku[1].
Dziedzictwo[edytuj | edytuj kod]
Przez wiele lat Clarke mylono z piłkarką Carrie Boustead, którą jeden z dziennikarzy opisał jako kolorową kobietę o niderlandzkiej budowie, która jednak miała jasną karnację. Clarke została ponownie odkryta przez artystę Stuarta Gibbsa, kiedy opublikowano fotografię jej drużyny z trasy po Szkocji. Wtedy Gibbs zidentyfikował ją jako Clarke, nie Boustead[1].
Spółka Futures Theatre stworzyła sztukę pt. Offside, która uwydatniła wkład kobiet w piłkę nożną i udramatyzowała historię Clarke[1].
W 2019 roku w Campsbourne School w mieście Hornsey odsłonięto niebieską tablicę upamiętniającą Clarke. W mieście działała jej pierwsza drużyna Crouch End FC[9][10][11].
Dodatkowe informacje[edytuj | edytuj kod]
- Jest kilka dokumentów wspominających imię siostry Emmy, które mogło brzmieć Jane bądź Florence. Istnieje prawdopodobieństwo, że istniała także trzecia siostra, Mary.
- Emma była wielokrotnie wspominana w gazetach i czasopismach, w największym momencie swojej świetności liczba ta wynosiła ponad 11 000 wzmianek.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Revealed: Britain’s first black female footballer after case of mistaken identity [online], the Guardian, 28 marca 2017 [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ Rich Laverty, The triumph and the tragedy of Emma Clarke, Britain's first black female footballer [online], These Football Times, 12 lutego 2019 [dostęp 2022-10-19] (ang.).
- ↑ a b FA backs call to honour Clarke, „BBC Sport” [dostęp 2022-10-17] (ang.).
- ↑ a b c Jo Bell, Niezwykłe. 366 kobiet, które zmieniły bieg historii, wyd. 1, Kraków: Znak Koncept, 2022, s. 383, ISBN 978-83-240-8453-1, OCLC 1310310395 [dostęp 2022-10-19].
- ↑ Emma Clarke, Forgotten Pioneer - Common Goal [online], www.common-goal.org [dostęp 2022-10-19].
- ↑ a b The British Ladies' Football Club [online], www.donmouth.co.uk [dostęp 2022-10-18].
- ↑ Roger Domeneghetii, From the Back Page to the Front Room: Football's journey through the English media, Ockley Books, 2014, s. 155, ISBN 1-78301-558-6.
- ↑ a b Grotesque Football at Alford, „Hull Daily Mail”, 2 kwietnia 1897.
- ↑ Emma Clarke honoured with blue heritage plaque [online], www.thepfa.com [dostęp 2022-10-18] (ang.).
- ↑ Women in Football - Women's football pioneer Emma Clarke and younger sister Florence honoured with blue heritage plaque [online], www.womeninfootball.co.uk [dostęp 2022-10-18].
- ↑ Emma Clarke: Women’s football pioneer honoured with plaque at a Hornsey school [online], Ham & High [dostęp 2022-10-18] (ang.).