Skrzyp leśny

Skrzyp leśny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	skrzypowe
Rząd	skrzypowce
Rodzina	skrzypowate
Rodzaj	skrzyp
Gatunek	skrzyp leśny
	Nazwa systematyczna
	Equisetum sylvaticum L.; Sp. PL.: 1061, 1753
Synonimy
	Equisetum umbrosum Lapeyr. non Willd. 1809;
	Equisetum umbrosum Lapeyr. non Willd. 1809;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Skrzyp leśny (Equisetum sylvaticum L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny skrzypowatych. Rozpowszechniony w lasach całej Polski po regiel górny w górach.

Morfologia

Pokrój: Pęd zarodnikowy początkowo różny od pędu płonnego – niezielony i niski, po dojrzeniu zarodników (co następuje w miesiącach kwiecień-maj) zielenieje, wydłuża się i rozgałęzia. Po dojrzeniu i rozsypaniu zarodników kłos zarodnionośny odpada. Pędy płonne są jasnozielone, wiotkie. Zamierają zimą i nowe pędy nadziemne wyrastają ponownie wiosną z kłączy.
Łodyga: Osiąga 20-30 (40) cm wysokości, 1-5 mm grubości. Rynienkowata, o 10-18 żeberkach opatrzonych w dwa szeregi brodawek. Gałązki na pędach płonnych liczne (ok. 12 lub więcej w okółku), rozgałęzione, na końcach zwisające w dół, z 4-5 żeberkami.
Kłącze: Silnie i głęboko rosnące, mocno rozgałęzione i długo żyjące odgrywa istotną rolę w rozmnażaniu wegetatywnym. Wytwarza niewielkie bulwy spichrzowe, służące także jako organ rozmnażania wegetatywnego. Masa podziemnej części roślin może 100-krotnie przewyższać masę organów nadziemnych.
Liście: Zrośnięte w szerokie, duże pochwy, dołem zielone, górą brunatne, do połowy rozcięte. Na pędach zarodnikowych ząbki są trójkątne, tępe, zlepione w 3-6 łatek. Na pędach płonnych liście są lancetowate i ostre. Ząbki są biało obrzeżone.

Rośnie w żyznych, cienistych lasach liściastych, rzadko w przyległych uprawach. Wymaga gleb gliniastych, nieprzepuszczalnych.

Tworzy następujące mieszańce:

Equisetum ×bowmanii C. Page [1989, Watsonia, 17 : 273] (E. sylvaticum × telmateia)
Equisetum ×mildeanum Rothm. [1944, Feddes Repert., 54 : 78] (E. pratense × sylvaticum)

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.

Jakub Mowszowicz: Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986. ISBN 83-09-00771-X.
W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.