Zęboszczur katangijski
| Fukomys vandewoestijneae | |
| Van Daele, Blondé, Stjernstedt & Adriaens, 2013[1] | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| (bez rangi) | incertae sedis[2] |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zęboszczur katangijski |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 brak danych
| |
Zęboszczur katangijski[4] (Fukomys vandewoestijneae) – gatunek gryzonia z rodziny kretoszczurowatych (Bathyergidae).
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Okazy należące do tego gatunku zostały zaobserwowane po raz pierwszy podczas ekspedycji w latach 2002-2006[1]. Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 2013 roku belgijski zespół zoologów (Paul Van Daele, Pieter Blondé, Robert Stjernstedt i Dominique Adranes) nadając mu nazwę Fukomys vandewoestijneae[1]. Holotyp pochodził znad rzeki Sabitonto (10°59′30,5″S 24°10′09,3″E/-10,991806 24,169250), na wysokości 1308 m, w prowincji Lualaba, w Demokratycznej Republikce Konga[5].
Fukomys vandewoestijneae najbardziej podobny jest do F. mechowii i F. bocagei, ale można je rozróżnić na podstawie pomiarów czaszek i zębów, charakterystyki chromosomów i danych dotyczących sekwencji nukleotydów z mitochondrialnego genu cytochromu b[2]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[2].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Fukomys: nazwa Fuko oznaczająca w języku rdzennych ludów kretoszczura i czasownik fuk(ul)a oznaczający w językach bantu oranie gleby przez kretoszczury; μυς mus, μυος muos „mysz”[6].
- vandewoestijneae: Caroline Van De Woestijne, zmarła żona Paula Van Daele, która jako pierwsza oznaczyła kariotyp okazu typowego[7].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Zęboszczur katangijski występuje na granicy między południową Demokratyczną Republiką Konga a północno-zachodnią Zambią; prawdopodobnie występuje również we wschodniej Angoli[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała (bez ogona) 87–150 mm, długość ogona samic 14–21 mm; masa ciała 64–134 g[8]. Średniej wielkości zęboszczur. Ciało posiada krępe, masywne. Całość umaszczenia brązowa, jedynie okazjonalnie zdarzają się osobniki z białą smugą. Nie posiada charakterystycznych dla innych zęboszczurów plamek na głowie. Brak dymorfizmu płciowego. Zęboszczur katangijski posiada kariotyp 2n=44, NF=76, podczas gdy F. mechowii 2n=44, NF=76, a F. bocagei 2n=58, NF=98[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Van Daele i in. 2013 ↓, s. 177.
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 546. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ P. Van Daele, T. Dando & R. Kennerley, Fukomys vandewoestijneae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-3 [dostęp 2022-03-16] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 285. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ Van Daele i in. 2013 ↓, s. 178.
- ↑ D. Kock, C.M. Ingram, L.J. Frabotta, R.L. Honeycutt & H. Burda. On the nomenclature of Bathyergidae and Fukomys n. gen. (Mammalia: Rodentia). „Zootaxa”. 1142, s. 52, 2006. (ang.).
- ↑ Van Daele i in. 2013 ↓, s. 181.
- ↑ R. Honeycutt: Family Bathyergidae (African Mole-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 368–370. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ Van Daele i in. 2013 ↓, s. 179.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- P. A.A.G. Van Daele, P. Blondé, R. Stjernstedt & D. Adranes. A new species of African Mole-rat (Fukomys, Bathyergidae, Rodentia) from the Zaire-Zambezi Watershed. „Zootaxa”. 3636 (1), 2013. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.3636.1.7. (ang.).