Górniak brunatny
| Aepeomys reigi[1] | |
| Ochoa G., Aguilera, Pacheco & Soriano, 2001[2] | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
górniak brunatny |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
Górniak brunatny[4] (Aepeomys reigi) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w północnej Ameryce Południowej.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Górniak brunatny występuje w Andach zachodniej Wenezueli w stanach Trujillo i Lara[5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 2001 roku wenezuelsko-peruwiański zespół zoologów nadając mu nazwę Aepeomys reigi[2]. Holotyp pochodził z El Blanquito, na wysokości 1600 m, w Parque Nacional Yacambú, w stanie Lara, w Wenezueli[6].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[5].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Aepeomys: gr. αιπος aipos, αιπεος aipeos „wysokość, szczyt”; μυς mus, μυος muos „mysz”[7].
- reigi: dr Osvaldo A. Reig (1929–1992), argentyński paleontolog[8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jest to mały gryzoń: długość ciała (bez ogona) 104–125 mm, długość ogona 116–142 mm, długość ucha 18–20 mm, długość tylnej stopy 25–30 mm; brak danych dotyczących masy ciała[9]. Jest nieco większy niż pokrewny górniak oliwkowy. Ma gęste, miękkie futro, dłuższe u osobników schwytanych na większej wysokości. Grzbiet jest szarobrązowy, ciemny do rudawego; bliższe ciała trzy czwarte długości włosa są szare, a końcówki bywają złociste, co daje efekt podobny do umiarkowanego lub intensywnego przyprószenia siwizną. Spód ciała jest bledszy od wierzchu. Uszy są duże, owłosione z obu stron, od wewnątrz pokryte krótką żółtawą sierścią, kontrastującą z grzbietem. Dłonie są kremowe, bledsze niż stopy. Ogon jest podobnej długości co reszta ciała, jednolicie ciemnobrązowy[2]. Kariotyp zwierzęcia obejmuje 22 pary chromosomów (2n=44), co wyraźnie odróżnia ten gatunek od górniaka oliwkowego (Aepeomys lugens), który ma 14 par chromosomów[6].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Górniak brunatny jest spotykany od wysokości 1600 do 3230 m n.p.m. Żyje w lasach mglistych i na paramo powyżej górnej granicy lasu. Prowadzi nocny, naziemny tryb życia. Jest prawdopodobnie wszystkożerny, choć preferuje owady[3].
Populacja[edytuj | edytuj kod]
Górniak brunatny jest lokalnie liczny, choć jego zasięg jest niewielki i liczebność spada. Występuje w dwóch parkach narodowych, ale już w ich sąsiedztwie traci sprzyjające środowisko. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje go za gatunek narażony na wyginięcie[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Aepeomys reigi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c J. Ochoa G., M. Aguilera, V.R. Pacheco Torres & P.J. Soriano. A new species of Aepeomys Thomas, 1898 (Rodentia: Muridae) from the Andes of Venezuela. „Mammalian Biology”. 66, s. 230, 2001. (ang.).
- ↑ a b c M. Aguilera, Aepeomys reigi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 244. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 418. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Aepeomys reigi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-19].
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 82, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 338. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 483. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).