Górska osutka świerka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Porażony pęd świerka

Górska osutka świerka (ang. cone cast of spruce, leaf scorch of spruce, needle disease of spruce[1]) – choroba świerków (Picea) wywołana przez mikroskopijnego grzyba Lirula macrospora[2].

Objawy i szkodliwość[edytuj | edytuj kod]

Na dolnej stronie igieł porażonych świerków, zarówno na roślinach, jak i na igłach opadłych, powstają czarne, błyszczące apotecja wytwarzające askospory. Kiełkują one wiosną, infekując igły świerka przez aparaty szparkowe. Na porażonych igłach wiosną powstają początkowo żółte, później brązowe plamy. Powiększają się, w końcu obejmując całą igłę. Porażone igły częściowo opadają, ale większość z nich pozostaje na gałązkach do następnego roku. Od września zaczynają się na nich rozwijać apotecja. Mogą powstawać także pyknidia wytwarzające zarodniki konidialne. Widoczne są ich drobne, czarne ujścia[3]. Patogen zimuje na opadłych liściach[4].

Porażone świerki gorzej rosną i mają mniejsze walory ozdobne[3].

Zapobieganie chorobie[edytuj | edytuj kod]

W Polsce brak zarejestrowanych fungicydów do zwalczania tej choroby[3]. W USA do jej zwalczania stosuje się fungicydy zawierające chlorotalonil lub preparaty miedziowe. Opryskuje się porażone świerki zwykle w maju i czerwcu, a opryskiwanie musi trwać cały okres rozwoju choroby, czyli trzy lata[4]. Można zapobiegać chorobie lub ograniczyć jej natężenie poprzez:

  • do zakładania plantacji wybieranie gatunków i odmian mniej podatnych na choroby niż świerk pospolity np. świerk serbski, świerk kłujący;
  • unikanie terenów, w których w okresie wiosennym mogą występować przymrozki (zagłębienia terenu, nad rzekami lub strumieniami). Uszkodzone pędy są podatne infekcje;
  • unikanie nadmiernego zagęszczenia plantacji;
  • w czasie podlewania nie należy dopuszczać do zmoczenia całych roślin. W tym celu należy podlewać tylko glebę, a jeśli nie można tego uniknąć, należy podlewać za dnia, by rośliny jak najszybciej wyschły;
  • wycinanie i palenie obumarłych pędów i usuwanie z plantacji resztek roślinnych
  • po usunięciu plantacji choinek należy glebę głęboko zaorać[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lophodermium macrosporium(LOPHMA) [online], EPPO Global Database [dostęp 2023-06-27].
  2. Zbigniew Sierota, Andrzej Szczepkowski, Rozpoznawanie chorób infekcyjnych drzew leśnych, Warszawa 2014, s. 61, ISBN 978-83-63895-37-2 [dostęp 2023-06-27] (pol.).
  3. a b c d Grażyna Soika (red.), Metodyka integrowanej ochrony świerka na choinki, Skierniewice: Instytut Ogrodnictwa, 2016, s. 28,29,72, ISBN 978-83-89800-98-5.
  4. a b Michelle Grabowski, Cynthia Ash Kanner, Lirula needle blight [online] [dostęp 2023-06-27] (ang.).