Monti Aurunci
| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Najwyższy szczyt |
Monte Petrella |
| Powierzchnia |
275 km² |
| Jednostka dominująca | |
|
| |
Położenie na mapie Włoch  | |
| 41°19′20″N 13°39′55″E/41,322222 13,665278 | |
Monti Aurunci – pasmo górskie w południowym Lacjum w środkowych Włoszech. Stanowią część Antyapeninów, łańcucha Apeninów biegnącego w stronę brzegów Morza Tyrreńskiego, gdzie tworzą przylądek Gaeta. Na północnym zachodzie graniczą z pasmem Monti Ausoni, na północy z doliną rzeki Liri, na wschodzie z Rocca d’Evandro, na południowym wschodzie z doliną rzeki Garigliano, a na południu z Morzem Tyrreńskim. Granica między Monti Aurunci a Monti Ausoni nie została ustalona, lecz uważa się, że Monti Aurunci leżą na wschód od linii Fondi, Lenola, Pico i San Giovanni Incarico[1]. Najwyższym wzniesieniem pasma jest Monte Petrella (1533 m n.p.m.). W górach znajduje się rezerwat przyrody (wł. Parco Naturale dei Monti Aurunci), założony w 1997 roku.
Góry zawdzięczają swą nazwę starożytnemu plemieniu Aurunów, blisko spokrewnionych z Ausonami. Oba plemiona należały do ludów italskich nazywanych przez Rzymian Wolskami; stąd Monti Lepini, Monti Ausoni i Monti Aurunci noszą wspólną nazwę Volsci[2]. Wszystkie trzy mają taką samą karsową budowę, nieco odmienną od budowy głównego pasma Apeninów.
Zanieczyszczenia radioaktywne[edytuj | edytuj kod]
W latach 1959-1963 koncern energetyczny General Electric zbudował Elektrownię Jądrową w nurcie rzeki Garigliano płynącej u podnóży Monti Aurunci; jej wody miały służyć do chłodzenia reaktorów zakładu dostarczającego elektryczności regionowi. Po kilku wypadkach, podczas których do rzeki dostał się radioaktywny gaz, elektrownię w roku 1978 zamknięto, ale nadal służyła za składowisko odpadów nuklearnych. W wyniku powodzi ich część spłynęła do Zatoka Gaeckiej, zanieczyszczając całe środowisko. W jednym z raportów pisano:
Zmiany genetyczne, jakie zaobserwowano podczas badań nad gryzoniami z Piana del Garigliano, okazały się największymi odnotowanymi we Włoszech[3].
Dodatkowe badania nie potwierdziły powiązań anomaliów budowy czaszek i uzębienia okolicznych gryzoni z elektrownią nuklearną; być może mają one związek z wysoką naturalną radiacją intruzyjną skał wulkanicznych. Wiosną 1944 roku dolina rzeki Garigliano i stoki Monti Aurunci stały się terenem walk pomiędzy wojskami niemieckimi i alianckimi o linię Gustawa.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antonio Romano i inni, Amphibians of the Aurunci Mountains (Latium, Central Italy). Checklist and conservation guidelines [pdf], „Acta Herpetologica”, 2 (1), 2007, s. 17–25 [dostęp 2012-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-23].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Parco Naturale dei Monti Aurunci. 2010. [dostęp 2010-02-08].