Głożyna (roślina)

Głożyna
	; Głożyna pospolita
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	szakłakowate
Rodzaj	głożyna
	Nazwa systematyczna
	Ziziphus P. Miller; Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754
	Typ nomenklatoryczny
	Z. jujuba P. Miller
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Głożyna (Ziziphus Mill.) – rodzaj roślin należący do rodziny szakłakowatych. Obejmuje około 100 gatunków występujących głównie w tropikalnej i subtropikalnej Azji oraz na kontynentach amerykańskich. Nieliczne gatunki rosną także w Afryce i w strefie klimatu umiarkowanego^[4]. Niektóre jej gatunki są utożsamiane z antycznym opisem drzewiastego lotosu^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Niewielkie drzewa i krzewy, czasem pnące, często kolczaste, zimozielone lub z opadającymi liśćmi^[4].
Liście: Skrętoległe i ogonkowe, przylistki często przekształcone w ciernie^[4].
Kwiaty: Kwiaty drobne, obupłciowe, zebrane w drobnych kwiatostanach wyrastających w kątach liści. Kielich zrosłodziałkowy, płytki, półkolisty. Płatki korony żółto-zielone, trójkątne, na szczycie z kantem, u nasady z paznokciem, odwrotnie jajowate lub łopatkowate. Dysk mięsisty, 5–10-klapowany. Słupek górny, kulisty, z 2–3, rzadko 4 komorami, szyjka słupka 2- lub 4-krotnie głęboko podzielona^[4].
Owoce: Kuliste i owalne pestkowce z pojedynczą pestką, z 2 lub 3 komorami w każdej z pojedynczym nasionem^[4]. U niektórych gatunków jadalne^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Rodzaj należący do plemienia Paliureae, rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae L.), rzędu różowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych^[2]^[7].

Lista gatunków^[8]

Ziziphus abyssinica Hochst. ex A.Rich.
Ziziphus acutifolia (Griseb.) M.C. Johnst.
Ziziphus amole (Sessé & Moc.) M.C. Johnst.
Ziziphus attopensis Pierre
Ziziphus bidens (Urb.) M.C. Johnst.
Ziziphus celata Judd & D.W. Hall
Ziziphus chloroxylon (L.) Oliv.
Ziziphus cinnamomum Triana & Planch.
Ziziphus cotinifolia Reissek
Ziziphus cyclocardia S.F.Blake
Ziziphus fungii Merr.
Ziziphus guatemalensis Hemsl.
Ziziphus hamur Engl.
Ziziphus incurva Roxb.
Ziziphus joazeiro Mart.
Ziziphus jujuba Mill. – głożyna pospolita
Ziziphus laui Merr.
Ziziphus lloydii M.C. Johnst.
Ziziphus lotus (L.) Lam. – głożyna afrykańska
Ziziphus mairei Dode
Ziziphus melastomoides Pittier
Ziziphus mexicana Rose
Ziziphus microdictya (Urb. & Ekman) M.C. Johnst.
Ziziphus mistol Griseb.
Ziziphus montana W.W. Sm.
Ziziphus mucronata Willd.
Ziziphus nummularia (Burm.f.) Wight & Arn.
Ziziphus obovata (Urb.) M.C. Johnst.
Ziziphus obtusifolia (Hook. ex Torr. & A. Gray) A. Gray
Ziziphus oenopolia (L.) Mill.
Ziziphus oxyphylla Edgew.
Ziziphus parryi Torr.
Ziziphus pedunculata (Brandegee) Standl.
Ziziphus piurensis Pilg.
Ziziphus pubescens Oliv.
Ziziphus pubinervis Rehder
Ziziphus reticulata DC.
Ziziphus rignonii Delponte
Ziziphus rivularis Codd
Ziziphus robertsoniana Beentje
Ziziphus rugosa Lam.
Ziziphus saeri Pittier
Ziziphus sonorensis S. Watson
Ziziphus sphaerocarpa Tul.
Ziziphus spina-christi (L.) Desf. – głożyna cierń Chrystusa
Ziziphus strychnifolia Triana & Planch.
Ziziphus taylorii (Britton) M.C. Johnst.
Ziziphus thyrsiflora Benth.
Ziziphus undulata Reissek
Ziziphus xiangchengensis Y.L. Chen & P.K. Chou
Ziziphus xylopyrus (Retz.) Willd.
Ziziphus yucatanensis Standl.
Ziziphus zeyheriana Sond.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-02-04] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Ziziphus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
↑ PiotrP. Panek PiotrP., Ubrania i przebrania, czyli jak ludzi mami krótkie słowo „lotos” [online], Pulsar, 18 lutego 2024 [dostęp 2024-02-19] .
↑ Debela Hunde Feyssa, Jesse T. Njoka, Zemede Asfaw, M.M. Nyangito. Wild Edible Fruits of Importance for Human Nutrition in Semiarid Parts of East Shewa Zone, Ethiopia: Associated Indigenous Knowledge and Implications to Food Security. „Pakistan Journal of Nutrition”. 10 (1), s. 40–50, 2011. Asian Network for Scientific Information. ISSN 1680-5194. (ang.).
↑ Taxus: HoveZiziphus nia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).
↑ Ziziphus. The Plant List. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-02-04] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).

[china-4] Ziziphus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).

[pulsar-5] PiotrP. Panek PiotrP., Ubrania i przebrania, czyli jak ludzi mami krótkie słowo „lotos” [online], Pulsar, 18 lutego 2024 [dostęp 2024-02-19] .

[pjn-6] Debela Hunde Feyssa, Jesse T. Njoka, Zemede Asfaw, M.M. Nyangito. Wild Edible Fruits of Importance for Human Nutrition in Semiarid Parts of East Shewa Zone, Ethiopia: Associated Indigenous Knowledge and Implications to Food Security. „Pakistan Journal of Nutrition”. 10 (1), s. 40–50, 2011. Asian Network for Scientific Information. ISSN 1680-5194. (ang.).

[7] Taxus: HoveZiziphus nia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-02-04]. (ang.).

[8] Ziziphus. The Plant List. [dostęp 2016-09-22]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]