Gajah Mada
| |
| mapatih imperium Majapahit | |
| Okres | |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia |
ok. 1290 |
| Data śmierci | |
Gajah Mada (także Gadjah Mada, ur. ok. 1290, zm. 1364[1]) – przywódca wojskowy, mapatih (premier) imperium Majapahit; bohater narodowy Indonezji[1]. Jego imieniem nazwano pierwszy indonezyjski uniwersytet w Yogyakarcie – Universitas Gadjah Mada[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Gajah Mada urodził się około 1290 roku jako człowiek z rodziny niezamożnej[1]. Nie wiadomo kiedy trafił do otoczenia króla Dżajanegara. Wiadomo jednak, że odegrał kluczową rolę w stłumieniu buntów z 1309, 1311 i 1316 oraz powstania Kutiego[2]. Gdy Kuti w 1319 na krótko zdobył Trowulan, Dżajanegara odzyskał go z pomocą Gajah Mady. Dzięki pomocy w odzyskaniu tronu Dżajanegara mianował Gajah Madę na patih (ministra). Dżajanegara został zamordowany w 1328 (istnieją przypuszczenia, iż nastąpiło to za sprawą Gajah Mady[1][2]) i na tron wstąpiła Tribhuwana Widżajatunggadewi. Podczas panowania Tribhuwany Widżajatunggadewi Gajah Mada stał się najważniejszą osobą w państwie. W 1331 roku stłumił bunt w Sadeng[1]. Gajah Mada był popierany przez królową matkę Gajatri Radżapatni.
Po stłumieniu buntu Gajah Mada został mianowany mapahit (premierem) Majapahit. W 1343 roku podbił dla imperium wyspę Bali. Tribhuwana Widżajatunggadewi abdykowała w 1350 lub 1351 roku i tron przejął jej syn Hajam Wuruk[3].
Gajah Mada pokonał królestwo Sundy w bitwie pod Bubat (1357)[1]. Gajah Mada zmarł w 1364 być może otruty przez Hajama Wuruka w obawie, iż Gajah Mada uzyska zbyt duże wpływy w państwie[1]. Po jego śmierci urząd został podzielony na cztery pomniejsze.
W kulturze popularnej[edytuj | edytuj kod]
- Gajah Mada jest przywódcą cywilizacji indonezyjskiej w dodatku do Civilization V - Brave New World.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Gajah Mada, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31] (ang.).
- ↑ a b Suhendra, Gajah Mada dan Kontroversi Dalang Pembunuhan Raja Majapahit, tirto.id [dostęp 2023-04-20] (indonez.).
- ↑ Indonesia - The Majapahit era, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2023-04-20] (ang.).