Gajusz Apiusz Juniusz Sylan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Gaius Appius Iunius Silanus (zm. 42) – polityk rzymski w czasie panowania dynastii julijsko-klaudyjskiej.

W 25 n.e. sprawował urząd pretora miejskiego (praetor urbanus)[1]. Konsul w 28 n.e wraz z Publiuszem Siliuszem Nerwą[2]. W 32 n.e wraz z kilkoma znakomitymi senatorami (Mamerkus Emiliusz Skaurus, Gajusz Azyniuz Pollion, Sabinus Kalwizjusz) został oskarżony o obrazę majestatu cesarza Tyberiusza. Uniknął skazania, gdy jeden z donosicieli, trybun kohorty miejskiej, Celsus, wycofał oskarżenie[3]. Około roku 38 wszedł w skład kolegium Bractwa Arwalskiego[4], w 39 został wybrany jego przewodniczącym (magister)[5].

W latach 4041 legat w Hiszpanii[6]. W 41 n.e. poślubił Domicję Lepidę[6] stając się ojczymem przyszłej cesarzowej Messaliny i Faustusa Korneliusza, w przyszłości zięcia cesarza Klaudiusza. Wraz z żoną opiekowali się jej bratankiem, w przyszłości cesarzem Neronem. Swetoniusz relacjonuje[7] jego zgładzenie w 42 jako przykład skrajnej podejrzliwości i trwożliwości cesarza Klaudiusza. Cesarzowa Mesalina i wpływowy na dworze Klaudiusza wyzwoleniec Narcyz[8] postanowili zgubić Apiusza Sylana. Umówiwszy się uprzednio opowiedzieli Klaudiuszowi że rzekomo mieli sny, w których widzieli jak Appiusz morduje cesarza[6]. Gdy zaanonsowano nagłe przybycie Apiusza, któremu wcześniej to polecili, Klaudiusz przestraszony, że spełnia się sen, rozkazał pochwycić Apiusza i stracić go[9][10]. Publicznie, w senacie cesarz dziękował wyzwoleńcowi, że nawet we śnie czuwa nad jego bezpieczeństwem[7].

Możliwe, że z pierwszej, nieznanej z imienia, żony miał syna Marka Appiusza Juniusza Silana, konsula zastępczego około 54[11].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. "] / M(arcus) A[s]inius Agrippa / [6] / [C(aius) A]ppius Iunius Silanus urb(anus) / [1] Marcius Hortalus per(egrinus) / [Cn(aeus) Le]ntulus Gaetulicus / [C(aius) Calv]isius Sabinus / [s]uf(fecti) L(ucius) Silanus D(ecimi) f(ilius) / C(aius) Vellaeus Tu[tor] / [A(ulus) Pl]autius u[rb(anus)] / [L(ucius) Sexti]lius Pacon[ianus per(egrinus)] / [L(ucius) Calpurn]ius [Piso] / [//] L(ucius) C[ornelius Sulla] / [" w AE 1987, 00163 = AE 1991, 00306. [dostęp 2010-01-03]. (łac.).
  2. "Ap(pio) Iunio Silano P(ublio) Silio Nerva co(n)s(ulibus) / K(alendis) Ianuar(iis) / L(ucius) Poppaeus Urbanus Apollini signum sacr(um) sedemq(ue) dikavit(!)" w CIL 10, 01196 = D 05438. [dostęp 2010-01-03]. (łac.).
  3. Roczniki, Księga szósta, rozdział 9-10. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 205. ISBN 83-07-02993-7.
  4. "...] promagister collegii fratrum Arvalium / nomine in Capitolio ante statuas consulares Iovi O(ptimo) M(aximo) bovem marem / inmolavit / adfuerunt Paullus Fabius Persicus M(arcus) Furius Camillus Appius Iunius / Silanus / a(nte) d(iem) IIII Non(as) Iulias..." w CIL 06, 02028 (p 864, 3261) = CIL 06, 32344 = AE 1983, 00095 = CFA 00012 = D 05032. [dostęp 2010-01-03]. (łac.).
  5. "C(aio) Caesare Aug(usto) [Germ]anico (iterum) / L(ucio) Apronio Ca[esia]no co(n)s(ulibus) / Appius Iunius Silanu[s] mag(ister) fratr(um) Arval(ium) / K(alendis) Ian(uariis)..." w CIL 06, 02029 (p 864, 3261, 3270) = CIL 06, 02033 = CIL 06, 02036 = CIL 06, 32346 = AE 1898, 00138 = AE 1898, 00139 = AE 1898, 00140 = CFA 00013. [dostęp 2010-01-03]. (łac.).
  6. a b c Księga LX 14. W: Kasjusz Dion Kokcejanus: Historia.
  7. a b Boski Klaudiusz, Rozdział 37. W: Gajusz Swetoniusz Trankwillus: Żywoty Cezarów. Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1972, s. 318.
  8. Roczniki, Księga jedenasta, rozdział 29. W: Tacyt: Dzieła. Warszawa: Czytelnik, 2004, s. 242. ISBN 83-07-02993-7.
  9. Boski Klaudiusz, Rozdział 29. W: Gajusz Swetoniusz Trankwillus: Żywoty Cezarów. Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1972, s. 313.
  10. Rozdział XI. W: Lucjusz Anneusz Seneka: Apocolocynthosis czyli Udynienie boskiego Klaudiusza. edycja komputerowa www.histurion.pl.
  11. "A(ulus) Furius R[ufu]us quod in eum transscriptum / est a C(aio) Cae[sio] Basso absente [de]bitore / nominibus [du]obus subsignatis praedi(i)s / solvit M(arco) Iun[io] Silano A(ulo) Po[mpeio] co(n)s(ulibus) [HS] XII m(ilia) n(ummum) / HS LVIII m(ilia) n(ummum) solvit [Saturni]no(?) et Scipione [co(n)s(ulibus) 3] adiectis / [3]ONII[" w CIL 14, 03471 = EE-09, 00892 = AE 1995, 00422 = AE 1999, 00571a. [dostęp 2010-01-03]. (łac.).