Geobotaniczny podział Polski
Geobotaniczny podział Polski, regionalizacja geobotaniczna Polski – system podziału terytorium Polski na jednostki wyróżniane na podstawie kryteriów geobotanicznych. Uwzględnia on szatę roślinną charakteryzującą dany obszar oraz czynniki geograficzno-historyczne ją kształtującą. Podstawowymi czynnikami wyróżniania jednostek botaniczno-fizjograficznych są: flora, roślinność, klimat, rzeźba terenu, gleby oraz historia rozwoju roślinności. W XIX w. i na początku XX w. próby fitogeograficznej regionalizacji Polski podjęli m.in. Wincenty Pol i Marian Raciborski. W zależności od specyficznych potrzeb bywają tworzone systemy uwzględniające tylko wybrany typ roślinności, np. zbiorowiska łąkowe lub leśne. Przykładem jest system krain przyrodniczo-leśnych opracowany przez Leona Mroczkiewicza z 1952 r., czy późniejszy Tadeusza Tramplera i jego zespołu z 1990 r., stosowane w polskim leśnictwie lub system podziału na dzielnice rolniczo-klimatyczne Romualda Gumińskiego stosowany w agroklimatologii. Spośród systemów uwzględniających całą szatę roślinną, zwłaszcza naturalną i półnaturalną, najszerzej stosowany jest system opracowany przez Władysława Szafera nawiązujący do systemu Raciborskiego. System jest wpisany w szerszą klasyfikację wykraczającą poza granice Polski. W górach nakładają się na siebie dwa podziały – poziomy i pionowy (piętra roślinności). W obecnych granicach Polski wyróżniane są następujące jednostki[1]:
- Państwo Holarktydy
- Obszar Euro-Syberyjski (Cyrkumborealny, Eurosyberyjsko-Kanadyjski)
- Prowincja Środkowoeuropejska Niżowo-Wyżynna
- A. Dział Bałtycki
- A1 Poddział Pas Równin Przymorskich i Wysoczyzn Pomorskich
- A2 Poddział Pas Wielkich Dolin
- A3 Poddział Pas Kotlin Podgórskich
- A4 Poddział Pas Wyżyn Środkowych
- B. Dział Północny
- A. Dział Bałtycki
- Prowincja Pontyjsko-Pannońska
- Dział Stepowo-Leśny (Pontyjski, Czarnomorski)
- Prowincja Środkowoeuropejska Górska
- Podprowincja Karpacka
- Podprowincja Hercyńsko-Sudecka
- Prowincja Środkowoeuropejska Niżowo-Wyżynna
- Obszar Euro-Syberyjski (Cyrkumborealny, Eurosyberyjsko-Kanadyjski)
- Państwo Holarktydy
System ten z kolei stał się podstawą podziału zaprezentowanego przez J. M. Matuszkiewicza, który oparty jest częściowo na pracach mających na celu określenie potencjalnej roślinności naturalnej Polski. Wygląda on następująco[2]:
- A. Państwo Holarktydy
- A.1. Obszar Europejskich Lasów Liściastych i Mieszanych
- A.1.1. Prowincja Środkowoeuropejska
- A.1.1.1. Dział Pomorski
- A.1.1.2. Dział Brandenbursko-Wielkopolski
- A.1.1.3. Dział Wyżyn Południowopolskich
- A.1.1.4. Dział Mazowiecko-Poleski
- A.1.1.5. Dział Północny Mazursko-Białoruski
- A.1.1.6. Dział Wołyński
- A.1.2. Prowincja Karpacka
- A.1.2.1. Dział Karpat Wschodnich i Zachodnich
- A.1.3. Prowincja Subatlantycka Górska
- A.1.3.1. Dział Sudecki
- A.1.1. Prowincja Środkowoeuropejska
- A.1. Obszar Europejskich Lasów Liściastych i Mieszanych
- A. Państwo Holarktydy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Władysław Szafer, Kazimierz Zarzycki: Szata roślinna Polski. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1972.
- ↑ Grzegorz Wysocki, Piotr Sikorski: Fitosocjologia stosowana. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 2002. ISBN 83-7244-346-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jan Marek Matuszkiewicz , Regionalizacja geobotaniczna Polski [online], Zakład Geoekologii i Klimatologii IGiPZ PAN .