Giełgudyszki

Giełgudyszki

Gelgaudiškis

Panorama miasta
Herb Flaga
Państwo	Litwa
Okręg	mariampolski
Burmistrz	Vincas Dabravolskis
Powierzchnia	3,37 km²
Populacja (2005) • liczba ludności	1 985
Nr kierunkowy	345
Kod pocztowy	LT-71430
Położenie na mapie Litwy Giełgudyszki
55°05′N 22°59′E
Strona internetowa

Giełgudyszki (lit. Gelgaudiškis) – miasto na Litwie, położone w okręgu mariampolskim, 15 km od Szaków.

Historia

W XV wieku teren folwarku Giełgudyszki położonego na wysokim brzegu Niemna należał do królewskich dóbr skirstymońskich. W 1504 r. król Aleksander Jagiellończyk darował je swojemu sekretarzowi Sapieżycowi protoplascie rodu Sapiehów. Następnie dobra były własnością Massalskich, Dembińskich, Oziembłowskich, Giełgudów, Czartoryskich, baronów pruskich von Keudell, Komarów - którzy byli właścicielami do I wojny światowej. W okresie międzywojennym majątek rozparcelowano, a w pałacu mieścił się dom dziecka, później szkoła.

Za Królestwa Polskiego istniała wiejska gmina Giełgudyszki.

Klasycystyczny pałac wybudowali w I poł. XIX wieku von Keudellowie. Po pożarze w 1979 r. pałac odbudowano, obecnie opuszczony. Zachowało się kilka budynków dawnego majątku, które są otoczone ogrodem dworskim o pow. 24 ha i parkiem leśnym o łącznej powierzchni 112 ha porastającym zbocza doliny Niemna.

W Giełgudyszkach w 1812 roku urodził się Hieronim Kajsiewicz – polski kaznodzieja, współzałożyciel zakonu Zmartwychwstańców, pisarz religijny.

Pałac w Giełgudyszkach po restauracji

Linki zewnętrzne

• Giełgudyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 554 .
• Giełgudyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 496 .
• Albrechtyszki, gmina i parafia Giełgudyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 15 .