Giełgudyszki
Panorama miasta | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Okręg | |||||
Burmistrz |
Vincas Dabravolskis | ||||
Powierzchnia |
3,37 km² | ||||
Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
345 | ||||
Kod pocztowy |
LT-71430 | ||||
Położenie na mapie Litwy | |||||
55°05′N 22°59′E/55,083333 22,983333 | |||||
Strona internetowa |
Giełgudyszki (lit. Gelgaudiškis) – miasto na Litwie, położone w okręgu mariampolskim, 15 km od Szaków.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XV wieku teren folwarku Giełgudyszki położonego na wysokim brzegu Niemna należał do królewskich dóbr skirstymońskich. W 1504 r. król Aleksander Jagiellończyk darował je swojemu sekretarzowi Sapieżycowi protoplascie rodu Sapiehów. Następnie dobra były własnością Massalskich, Dembińskich, Oziembłowskich, Giełgudów, Czartoryskich, baronów pruskich von Keudell, Komarów - którzy byli właścicielami do I wojny światowej. W okresie międzywojennym majątek rozparcelowano, a w pałacu mieścił się dom dziecka, później szkoła.
Za Królestwa Polskiego istniała wiejska gmina Giełgudyszki.
Klasycystyczny pałac wybudowali w I poł. XIX wieku von Keudellowie. Po pożarze w 1979 r. pałac odbudowano, obecnie opuszczony. Zachowało się kilka budynków dawnego majątku, które są otoczone ogrodem dworskim o pow. 24 ha i parkiem leśnym o łącznej powierzchni 112 ha porastającym zbocza doliny Niemna.
W Giełgudyszkach w 1812 roku urodził się Hieronim Kajsiewicz – polski kaznodzieja, współzałożyciel zakonu Zmartwychwstańców, pisarz religijny.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Giełgudyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 554 .
- Giełgudyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 496 .
- Albrechtyszki, gmina i parafia Giełgudyszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 15 .