Kormoran koroniasty
| Afrocarbo coronatus | |||
| (Wahlberg, 1855) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kormoran koroniasty | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
Kormoran koroniasty[6] (Afrocarbo coronatus) – gatunek ptaka z rodziny kormoranów (Phalacrocoracidae), zamieszkujący wybrzeża Afryki Południowej. Nie jest zagrożony.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Takson ten jako pierwszy opisał Johan August Wahlberg w 1855 roku pod nazwą Graculus coronatus. Jako miejsce typowe wskazał Possession Island (u wybrzeży Namibii)[4][7]. Część ujęć systematycznych umieszcza ten gatunek w rodzaju Microcarbo[1][8], jednak w 2023 roku został przeniesiony na podstawie analizy filogenetycznej do nowo utworzonego rodzaju Afrocarbo[9]. Dawniej kormoran koroniasty bywał często uznawany za podgatunek kormorana etiopskiego (M. africanus)[1]. Nie wyróżnia się podgatunków[1][8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała około 54 cm; masa ciała samców 710–880 g, samic 670–780 g[1]. Niemal całe upierzenie lśniąco czarne, na czole długi, stroszony czub[1]; w okresie tokowania dziób przybiera barwę czerwoną.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Kormoran koroniasty zamieszkuje wybrzeża południowo-zachodniej Afryki od centralnej Namibii do południowo-zachodniej Południowej Afryki (Przylądek Igielny)[1].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Ptak ten występuje na skalistych wybrzeżach i przybrzeżnych wyspach. Nie był odnotowywany na wodach oddalonych o ponad 10 km od brzegu i dalej niż 100 m w głąb lądu. Jest w dużej mierze gatunkiem osiadłym[5][10].
Kormoran koroniasty gniazduje zwykle w mieszanych, niezbyt dużych koloniach ptaków morskich. Składanie jaj ma miejsce przez cały rok, ale szczyt lęgów przypada na późną wiosnę i lato – pomiędzy listopadem i styczniem. Stanowiska lęgowe znajdują się na osłoniętych miejscach na skałach i klifach, na krzewach, niewielkich drzewach, skupiskach wyrzuconych na brzeg wodorostów, a także konstrukcjach stworzonych przez człowieka, takich jak pomosty, stare budynki, wraki statków czy platformy budowane w celu pozyskiwania guana. Gniazdo zbudowane jest głównie z wodorostów i patyków, wyścielone drobniejszym materiałem; często używane jest przez kilka lat z rzędu. W zniesieniu zwykle 2–3 jaja (czasami do pięciu), zazwyczaj przeżywają dwa pisklęta. Po opuszczeniu gniazda młode przebywają w „żłobkach” w pobliżu kolonii[5][10].
W skład pożywienia wchodzą w ogromnej większości ryby, zwłaszcza z rodzin klinkowatych (Clinidae), igliczniowatych (Syngnathidae) i babkowatych (Gobiidae). Skład diety uzupełniają krewetki i równonogi[5][10].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody kormoran koroniasty od 2021 roku zaliczany jest do kategorii LC (najmniejszej troski); wcześniej klasyfikowany był jako gatunek bliski zagrożenia (NT). W 2021 roku liczebność populacji w oparciu o liczenia w terenie szacowano na 4324 dorosłe osobniki. Wiadomo, że liczebność populacji fluktuuje, ale jej długoterminowy trend uznawany jest za stabilny[5][10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g J. Orta, F. Jutglar, E.F.J. Garcia, G.M. Kirwan & P. Boesman: Crowned Cormorant (Microcarbo coronatus). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2020. [dostęp 2020-05-11]. (ang.).
- ↑ Microcarbo coronatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-10-11] (ang.).
- ↑ Phalacrocorax coronatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-10-11] (ang.).
- ↑ a b D. Lepage: Crowned Cormorant Microcarbo coronatus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-01-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e Afrocarbo coronatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Phalacrocoracidae Reichenbach, 1849-50 - kormorany - Cormorants (Wersja: 2023-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-11].
- ↑ J.A. Wahlberg. Nya fogelarter från Damara-landet i södra Afrika. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-akademiens forhandlingar”. 12, s. 214, 1855. (łac.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2023-10-11]. (ang.).
- ↑ M. Kennedy, A.T. Salis, S.S. Seneviratne, D. Rathnayake, L.J. Nupen, P.G. Ryan, S. Volponi, P. Lubbe, N.J. Rawlence & H.G. Spencer. Phylogeny of the microcormorants, with the description of a new genus. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 199 (1), s. 316, 2023. DOI: 10.1093/zoolinnean/zlad041. (ang.).
- ↑ a b c d Species factsheet: Microcarbo coronatus. BirdLife International, 2022. [dostęp 2022-01-11]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).