Gruszyczka karpacka
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gruszyczka karpacka |
| Nazwa systematyczna | |
| Pyrola carpatica Holub & Křísa Folia Geobot. Phytotax. 6: 82 1971[3] | |
Gruszyczka karpacka[4] (Pyrola carpatica Holub & Křísa) – gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych. Endemit Karpat. W Polsce jest gatunkiem bardzo rzadkim; rośnie tylko w Tatrach Zachodnich. Opisano tutaj tylko 2 stanowiska: na Małym Giewoncie na wysokości około 1720 m i na zachodnich zboczach Kopy Kondrackiej na wysokości około 1780-1800 m[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Do 15 cm wysokości.
- Liście
- Skórzaste, zimozielone, długoogonkowe, szerokojajowate lub okrągławe[5].
- Kwiaty
- Zebrane w grono złożone z kilku-kilkunastu kwiatów. Kwiaty o średnicy około 10 mm, nieco grzbieciste. Działki kielicha trójkątnie lancetowate. Płatki korony białe, szeroko rozpostarte, około dwa razy dłuższe od działek. Szyjka słupka wygięta ku dołowi, długości około 9 mm[5].
- Owoc
- Kulista torebka z bardzo drobnymi nasionami[5].
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Bylina, hemikryptofit, oreofit. Rośnie w murawach naskalnych, na podłożu bogatym w węglan wapnia. Kwitnie w lipcu[5]. Gatunek charakterystyczny wysokogórskich muraw nawapiennych ze związku Seslerion tatrae[6].
Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Roślina umieszczona w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin oraz na polskiej czerwonej liście w grupie gatunków zagrożonych (EN)[5][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-03-16] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2017-02-28].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b c d e f Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Matuszkiewicz W.: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 537. ISBN 83-01-13520-4.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.