Grzybówka bulwiasta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grzybówka bulwiasta
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

grzybówkowate

Rodzaj

grzybówka

Gatunek

grzybówka bulwiasta

Nazwa systematyczna
Mycena bulbosa (Cejp) Kühner
Encyclop. Mycol. 10: 176 (1938)

Grzybówka bulwiasta (Mycena bulbosa (Cejp) Kühner) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1930 r. Karel Cejp, nadając mu nazwę Apseudomycena bulbosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Robert Kühner w 1938 r.[1]

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 2–8 mm, pokryty dającą się oddzielić galaretowatą błonką (niełatwą do zaobserwowania). Kształt półkulisty do wypukłego, w trakcie dojrzewania przechodzący w płaskowypukły, z mniejszym lub większym garbkiem, bruzdowany, półprzezroczysto prążkowany. Powierzchnia naga, początkowo szaro-brązowa, potem blaknąca do bladoszarej do szarobiałej[3].

Blaszki

W liczbie 10–12 sięgające trzonu, dość szerokie, luźne, białe lub szaro-białe, brzeg można rozdzielić[3].

Trzon

Wysokość 5–20 mm, grubość 0,1–0,5 mm, wodnisty, całkowicie owłosiony, błyszczący z wyjątkiem podstawy, biały. Charakterystyczną cechą jest jego biało-owłosiona, tarczowata podstawa o szerokości 1 mm[3].

Cechy mikroskopowe

Podstawki 20–32 × 8–9 µm, maczugowate, 4-zarodnikowe. Zarodniki 7,5–11 × 4–5 (–6,0) µm, Q = 1,5–2,1, Qav = 1,9, o kształcie pipety lub subcylindryczne, nieamyloidalne. Cheilocystydy 20–55 × 2,79 µm, subcylindryczne, maczugowate lub o nieregularnym kształcie, wierzchołkowe z jedną lub 2–3 szyjkami lub z kilkoma grubymi, różnie ukształtowanymi naroślami o wymiarach 5–11,5 × 2,5–3,5 µm. Pleurocystyd brak. Strzępki w skórce kapelusza o szerokości 1,5–3,5 µm, rozgałęzione i mocno splecione, gładkie lub uchyłkowate, osadzone w galaretowatej substancji. Strzępki skórki trzonu gładkie. Kaulocystydy 18–55 × 3,5–8 µm, maczugowate, cylindryczne, gładkie. Sprzążki obecne w strzępkach wszystkich częściach grzyba[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza tylko dwa stanowiska z uwagą, że rozprzestrzenienie tego gatunku i stopień zagrożenia w Polsce nie są znane[2]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[4]. W Norwegii jest dość częsty[3].

Saprotrof. Rośnie na łodygach situ (Juncus), rzadziej turzyc (Carex)[5]. W Skandynawii występuje na łodygach roślin zielnych[3]. Podawano jego stanowiska także w lasach, na ziemi w ściółce leśnej[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-02-17] (ang.).
  2. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 445, ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c d e f Mycena bulbosa [online] [dostęp 2021-02-17] (ang.).
  4. Aktualne stanowiska grzybówki bulwiastej w Polsce [online] [dostęp 2021-02-17] (ang.).
  5. M. Lisiewska, K. Kochman, A. Skirgiełło. Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae). Kraków: PWN, 1987.