Gueules cassées
.jpg)
Gueules cassées – francuskie określenie żołnierzy ze zniekształconą twarzą, które powstało podczas I wojny światowej, ukute przez pułkownika Yves Picota, kiedy odmówiono mu wstępu na zgromadzenie inwalidów wojennych[1][2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wojna pozycyjna chroniła ciała, ale pozostawiała odsłonięte głowy[3]. Wprowadzenie stalowego hełmu w 1915 roku sprawiło, że urazy głowy były bardziej „przeżywalne”, ale zmniejszenie śmiertelności oznaczało jednocześnie okaleczenie na resztę życia tysięcy żołnierzy[1].
Na początku wojny rannych w głowę na ogół uważano za niezdolnych do przeżycia i zwykle nie udzielano im pierwszej pomocy[4]. Zmieniło się to w trakcie wojny, ponieważ poczyniono postępy w praktykach medycznych, takich jak chirurgia szczękowo-twarzowa, a przede wszystkim w nowej dziedzinie chirurgii plastycznej. Chirurdzy przeprowadzali eksperymenty z przeszczepami kości, chrząstek i tkanek, a Francuzi Hippolyte Morestin i Léon Dufourmentel oraz Nowozelandczyk Harold Gillies poczynili ogromne postępy[3]. Ze względu na eksperymentalny charakter tych operacji niektórzy postanowili pozostać bez zmian, a innym po prostu nie można było jeszcze pomóc[4]. Niektórym z tych ostatnich pomogły wszelkiego rodzaju nowe protezy, aby wyglądały mniej więcej „normalnie”[5], co dało początek nowej dziedzinie medycznej anaplastologii.
Gueules cassées[edytuj | edytuj kod]
Szacuje się, że 4,2 miliona Francuzów zostało rannych, z czego około 300 000 zostało sklasyfikowanych jako „okaleczonych”. Spośród nich około 15 000 można nazwać gueules cassées[6]. Zaraz po wojnie osoby ze zniekształconą twarzą nie były uznawane za inwalidów wojennych, nie otrzymywały wsparcia i świadczeń kombatanckich, później jednak to się zmieniło. W 1921 roku powstało Stowarzyszenie Rannych w Twarz i Głowę (fr. Union des blessés de la face et de la tête). Pułkownik Picot był jednym z jego założycieli, a później prezesem stowarzyszenia[1] które istnieje nadal, obecnie pod nazwą Gueules Cassées.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Les Gueules cassées (review). Project Muse. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).
- ↑ Les fondateurs. Gueules Cassées. [dostęp 2023-01-07]. (fr.).
- ↑ a b Medicine in the First World War. Schoolshistory.org.uk. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).
- ↑ a b France and the Great War. Google Books. s. 94. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).
- ↑ World War One: Soldiers helped at Wandsworth 'Tin Noses Shop'. BBC News. [dostęp 2023-01-07]. (ang.).
- ↑ Bilan des pertes humaines de la Première Guerre mondiale. Scribium. [dostęp 2023-01-07]. (fr.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona stowarzyszenia Gueules Cassées. [dostęp 2023-01-07]. (fr.).