Guzmania

Guzmania
	; Guzmania monostachia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	bromeliowate
Rodzaj	guzmania
	Nazwa systematyczna
	Guzmania Ruiz & Pav.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Guzmania (Guzmania Ruiz & Pav.) – rodzaj roślin z rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae) liczący ponad 200 gatunków^[3]. Ze względu na ozdobne kwiatostany są to rośliny popularne w uprawie w domach, w cieplejszych klimatach także w ogrodach. Pochodzi z lasów tropikalnych środkowej i południowej Ameryki – z centrum występowania i zróżnicowania w rejonie Panamy i Kolumbii.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kwiatostan o żywych barwach wyrasta z rozety równowąskich liści. Kolorowe są przysadki, w kątach których wyrastają drobne kwiaty. Roślina dorasta do około 30 cm. Kwitnie od początku zimy do przedwiośnia.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Jeden z rodzajów podrodziny Tillandsioideae Burnett z rodziny bromeliowatych (Bromeliaceae) z rzędu wiechlinowców (Poales)^[2].

Wykaz gatunków^[3]

Guzmania acorifolia (Griseb.) Mez
Guzmania acuminata L.B.Sm.
Guzmania acutispica E.Gross
Guzmania aequatorialis L.B.Sm.
Guzmania albescens H.E.Luther & Determann
Guzmania alborosea H.E.Luther
Guzmania alcantareoides H.E.Luther
Guzmania alliodora E.Gross
Guzmania altsonii L.B.Sm.
Guzmania × amoena H.Luther
Guzmania amplectens L.B.Sm.
Guzmania andreana (E.Morren) Mez
Guzmania andreettae Rauh
Guzmania angustifolia (Baker) Wittm.
Guzmania apiculata L.B.Sm.
Guzmania armeniaca H.E.Luther
Guzmania asplundii L.B.Sm.
Guzmania atrocastanea H.E.Luther
Guzmania attenuata L.B.Sm. & Read
Guzmania bakeri (Wittm.) Mez
Guzmania barbiei Rauh
Guzmania bergii H.E.Luther
Guzmania berteroana (Schult. & Schult.f.) Mez
Guzmania besseae H.E.Luther
Guzmania betancurii H.E.Luther
Guzmania bicolor L.B.Sm.
Guzmania bipartita L.B.Sm.
Guzmania bismarckii Rauh
Guzmania blassii Rauh
Guzmania brackeana Manzan.
Guzmania bracteosa (André) André ex Mez
Guzmania brasiliensis Ule
Guzmania breviscapa H.E.Luther
Guzmania brevispatha Mez
Guzmania butcheri Rauh
Guzmania cabrerae Gilmartin
Guzmania calamifolia André ex Mez
Guzmania calothyrsus Mez
Guzmania candelabrum (André) André ex Mez
Guzmania caricifolia (André) L.B.Sm.
Guzmania cerrohoyaensis H.Luther
Guzmania cinnabarina H.Luther & K.F.Norton
Guzmania circinnata Rauh
Guzmania claviformis H.E.Luther
Guzmania compacta Mez
Guzmania condensata Mez & Wercklé
Guzmania condorensis H.E.Luther
Guzmania confinis L.B.Sm.
Guzmania confusa L.B.Sm.
Guzmania conglomerata H.Luther
Guzmania conifera (André) André ex Mez
Guzmania coriostachya (Griseb.) Mez
Guzmania corniculata H.E.Luther
Guzmania cuatrecasasii L.B.Sm.
Guzmania cuzcoensis L.B.Sm.
Guzmania cylindrica L.B.Sm.
Guzmania dalstroemii H.E.Luther
Guzmania danielii L.B.Sm.
Guzmania darienensis H.E.Luther
Guzmania delicatula L.B.Sm.
Guzmania densiflora Mez
Guzmania desautelsii Read & L.B.Sm.
Guzmania devansayana E.Morren
Guzmania diazii H.Luther
Guzmania diffusa L.B.Sm.
Guzmania dissitiflora (André) L.B.Sm.
Guzmania donnellsmithii Mez ex Donn.Sm.
Guzmania dudleyi L.B.Sm.
Guzmania dussii Mez
Guzmania ecuadorensis Gilmartin
Guzmania eduardi André ex Mez
Guzmania ekmanii (Harms) Harms ex Mez
Guzmania elvallensis H.E.Luther
Guzmania erythrolepis Brongn. ex Planch.
Guzmania farciminiformis H.E.Luther
Guzmania fawcettii Mez
Guzmania ferruginea H.Luther
Guzmania filiorum L.B.Sm.
Guzmania flagellata S.Pierce & J.R.Grant
Guzmania foetida Rauh
Guzmania formosa H.E.Luther
Guzmania fosteriana L.B.Sm.
Guzmania fuerstenbergiana (Kirchhoff & Wittm.) Wittm.
Guzmania fuquae H.E.Luther & Determann
Guzmania fuscispica Mez & Sodiro
Guzmania garciaensis Rauh
Guzmania glaucophylla Rauh
Guzmania globosa L.B.Sm.
Guzmania glomerata Mez & Wercklé
Guzmania gloriosa (André) André ex Mez
Guzmania goudotiana Mez
Guzmania gracilior (André) Mez
Guzmania gracilis H.Luther
Guzmania graminifolia (André ex Baker) L.B.Sm.
Guzmania harlingii H.E.Luther
Guzmania hedychioides L.B.Sm.
Guzmania henniae H.E.Luther
Guzmania herrerae H.E.Luther & W.J.Kress
Guzmania hirtzii H.E.Luther
Guzmania hitchcockiana L.B.Sm.
Guzmania hollinensis H.E.Luther
Guzmania inexpectata H.Luther
Guzmania izkoi Manzan. & W.Till
Guzmania jaramilloi H.E.Luther
Guzmania kalbreyeri (Baker) L.B.Sm.
Guzmania kareniae H.Luther & K.F.Norton
Guzmania kennedyae L.B.Sm. & Read
Guzmania kentii H.E.Luther
Guzmania killipiana L.B.Sm.
Guzmania kraenzliniana Wittm.
Guzmania kressii H.Luther & K.F.Norton
Guzmania laeta H.E.Luther
Guzmania lehmanniana (Wittm.) Mez
Guzmania lellingeri L.B.Sm. & Read
Guzmania lemeana Manzan.
Guzmania leonard-kentiana H.Luther & K.F.Norton
Guzmania lepidota (André) André ex Mez
Guzmania lindenii (André) Mez
Guzmania lingulata (L.) Mez – guzmania języczkowata
Guzmania × litaensis H.Luther
Guzmania longibracteata Betancur & N.R.Salinas
Guzmania longipetala (Baker) Mez
Guzmania loraxiana J.R.Grant
Guzmania lychnis L.B.Sm.
Guzmania macropoda L.B.Sm.
Guzmania madisonii H.E.Luther
Guzmania manzanaresiorum H.E.Luther
Guzmania marantoidea (Rusby) H.E.Luther
Guzmania megastachya (Baker) Mez
Guzmania melinonis Regel
Guzmania membranacea L.B.Sm. & Steyerm.
Guzmania mitis L.B.Sm.
Guzmania monostachia (L.) Rusby ex Mez – guzmania jednokłosa
Guzmania morreniana (Linden ex E.Morren) Mez
Guzmania mosquerae (Wittm.) Mez
Guzmania mucronata (Griseb.) Mez
Guzmania multiflora (André) André ex Mez
Guzmania musaica (Linden & André) Mez
Guzmania nangaritzae H.Luther & K.F.Norton
Guzmania nicaraguensis Mez & C.F.Baker
Guzmania nidularioides L.B.Sm. & Read
Guzmania nubicola L.B.Sm.
Guzmania nubigena L.B.Sm.
Guzmania obtusiloba L.B.Sm.
Guzmania oligantha Lozano
Guzmania osyana (E.Morren) Mez
Guzmania pallida L.B.Sm.
Guzmania palustris (Wittm.) Mez
Guzmania paniculata Mez
Guzmania pattersoniae Manzan.
Guzmania patula Mez & Wercklé
Guzmania pearcei (Baker) L.B.Sm.
Guzmania pennellii L.B.Sm.
Guzmania pleiosticha (Griseb.) Mez
Guzmania plicatifolia L.B.Sm.
Guzmania plumieri (Griseb.) Mez
Guzmania polycephala Mez & Wercklé
Guzmania poortmanii (André) André ex Mez
Guzmania pseudodissitiflor a H.Luther & K.F.Norton
Guzmania pseudospectabilis H.E.Luther
Guzmania pungens L.B.Sm.
Guzmania puyoensis Rauh
Guzmania radiata L.B.Sm.
Guzmania rauhiana H.E.Luther
Guzmania regalis H.E.Luther
Guzmania remediosensis E.Gross
Guzmania remyi L.B.Sm.
Guzmania retusa L.B.Sm.
Guzmania rhonhofiana Harms
Guzmania roezlii (E.Morren) Mez
Guzmania rosea L.B.Sm.
Guzmania roseiflora Rauh
Guzmania rubrolutea Rauh
Guzmania rugosa L.B.Sm. & Read
Guzmania sanguinea (André) André ex Mez
Guzmania scandens H.E.Luther & W.J.Kress
Guzmania scherzeriana Mez
Guzmania septata L.B.Sm.
Guzmania sibundoyorum L.B.Sm.
Guzmania sieffiana H.E.Luther
Guzmania skotakii H.E.Luther
Guzmania sneidernii L.B.Sm.
Guzmania spectabilis (Mez & Wercklé) Utley
Guzmania sphaeroidea (André) André ex Mez
Guzmania sprucei (André) L.B.Sm.
Guzmania squarrosa (Mez & Sodiro) L.B.Sm. & Pittendr.
Guzmania stenostachya L.B.Sm.
Guzmania steyermarkii L.B.Sm.
Guzmania straminea (K.Koch) Mez
Guzmania striata L.B.Sm.
Guzmania stricta L.B.Sm.
Guzmania strobilantha (Ruiz & Pav.) Mez
Guzmania subcorymbosa L.B.Sm.
Guzmania tarapotina Ule
Guzmania tenuifolia (H.E.Luther) Betancur & N.R.Salinas
Guzmania terrestris L.B.Sm. & Steyerm.
Guzmania testudinis L.B.Sm. & Read
Guzmania teucamae H.Luther & K.F.Norton
Guzmania teuscheri L.B.Sm.
Guzmania triangularis L.B.Sm.
Guzmania undulatobracteata (Rauh) Rauh
Guzmania van-volxemii (André) André ex Mez
Guzmania variegata L.B.Sm.
Guzmania ventricosa (Griseb.) Mez
Guzmania verecunda L.B.Sm.
Guzmania victoriae Rauh
Guzmania vinacea H.Luther & K.F.Norton
Guzmania virescens (Hook.) Mez
Guzmania viridiflora E.Gross
Guzmania vittata (Mart. ex Schult. & Schult.f.) Mez
Guzmania weberbaueri Mez
Guzmania wittmackii (André) André ex Mez
Guzmania xanthobractea Gilmartin
Guzmania xipholepis L.B.Sm.
Guzmania zahnii (Hook.f.) Mez
Guzmania zakii H.E.Luther

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Wymagania: Poza tropikami, w tym w Polsce, rośliny uprawiane są w pomieszczeniach. Wymagają stanowiska ciepłego przez cały rok (minimalnie 18ºC), w półcieniu. Podłoże powinno być stale wilgotne, jednakże nie wolno dopuścić do nadmiaru wody. Można przesuszyć ziemię 2-3 dni, aby dotlenić korzenie i dopiero wówczas umiarkowanie podlać roślinę. W rozecie natomiast cały czas trzeba uzupełniać wodę. Wskazane jest częste zraszanie letnią wodą i podlewanie wodą wolną od wapnia. Najlepsze podłoże to substrat grubowłóknisty (pH 5-5,5). Co trzecie podlewanie wskazane jest nawożenie nawozem potasowym.
Rozmnażanie: W uprawie guzmanie rozmnażane są przez odejmowanie bocznych, młodych odrostów. Po odcięciu zaleca się użycie ukorzeniacza i niepodlewanie rośliny przez jakiś czas, aby ziemia mogła przeschnąć. Większe szanse na ukorzenienie są przy oddzieleniu odrostów odpowiednio dużych (ok. 12 cm wysokości). Przed oddzieleniem odrostów należy wyjąć całą roślinę z doniczki, usunąć część ziemi odsłaniając korzenie i dopiero wówczas oderwać młode rośliny.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-10-25] (ang.).
↑ ^a ^b Guzmania. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-11-17].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Świat kwiatów: Guzmania – Guzmania
terrarium.com.pl Guzmania (Guzmania minor)

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-10-25] (ang.).

[tpl-3] Guzmania. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-11-17].

[1]

[2]

[3]