Harfa birmańska (film 1956)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Harfa birmańska
ビルマの竪琴
(Biruma-no tategoto)
Gatunek

dramat wojenny

Rok produkcji

1955

Data premiery

21 stycznia 1956

Kraj produkcji

Japonia

Język

japoński

Czas trwania

116 min

Reżyseria

Kon Ichikawa

Scenariusz

Natto Wada

Główne role

Rentarō Mikuni
Shōji Yasui
Jun Hamamura

Muzyka

Akira Ifukube

Zdjęcia

Minoru Yokoyama

Scenografia

Takashi Matsuyama

Montaż

Masanori Tsujii

Produkcja

Nikkatsu Corp.

Dystrybucja

Nikkatsu Corp.

Nagrody
1956 - nominacja do Złotego Lwa i dwie nagrody (OCIC i Dyplom Honorowy) na MFF w Wenecji
1957 - Nominacja do Oscara w kategorii Najlepszy Film Nieangielskojęzyczny, Nagroda Mainichi za muzykę

Harfa birmańska (jap. ビルマの竪琴 Biruma-no tategoto) – japoński film wojenny z 1956 roku w reżyserii Kona Ichikawy, na podstawie opowiadania Michio Takeyamy pod tym samym tytułem. Zaliczany do czołowych filmów antywojennych w historii kina światowego[1].

W 1956 film stał się oficjalnym japońskim kandydatem do rywalizacji o 29. rozdanie Oscara w kategorii filmu nieanglojęzycznego.

Opis fabuły[edytuj | edytuj kod]

Połowa 1945 roku, koniec wojny na Pacyfiku, Birma. Młody, japoński żołnierz Mizushima jest bardzo lubianym kolegą. Jego umiejętność gry na lokalnym instrumencie (saungu) nie tylko umila życie towarzyszom, ale również jest często sygnałem, ostrzegającym np. o grożącym niebezpieczeństwie.

Po kapitulacji cesarstwa oddział Mizushimy idzie do niewoli, a on sam jako ochotnik zostaje wysłany w góry do walczącego w grocie oddziału japońskiego z wieścią o ustaniu walk. Fanatyczni obrońcy odrzucają propozycję, a po ataku Brytyjczyków, tylko on, ciężko ranny pozostaje przy życiu.

Wyleczony przez buddyjskiego mnicha, podejmuje w przebraniu swojego wybawcy wędrówkę przez Birmę celem dołączenia do swojego oddziału. Po drodze, napotykając liczne trupy poległych japońskich żołnierzy, oddaje im ostatnią posługę pochówku poprzez kremację. Czynność ta oraz napotykane po drodze zniszczenia wojenne i ludzka niedola zmieniają go wewnętrznie. Kiedy w końcu dociera do towarzyszy, nie przyłącza się do nich, lecz postanawia pozostać w Birmie jako buddyjski mnich. W jednej z ostatnich scen, mającej rangę symbolu, pojawia się pod drutami obozu, aby ostatni raz zagrać swoim towarzyszom na harfie, z którą nigdy się nie rozstał. Film o głębokim pacyfistycznym przesłaniu.

O filmie[edytuj | edytuj kod]

Uważany jest za najlepszy obraz Ichikawy i w wielu recenzjach określany po prostu jako piękny[2][3]. Jeden z pierwszych, który pokazywał Japończyków również jako ofiary wojny. W Stanach Zjednoczonych został pokazany po raz pierwszy dopiero po jedenastu latach od światowej premiery[4].

W roku 1995, z okazji stulecia narodzin kina, film znalazł się na watykańskiej liście 45 filmów fabularnych, które propagują szczególne wartości religijne, moralne lub artystyczne[5].

W 1985 Ichikawa nakręcił remake filmu pod tym samym tytułem.

Główne role[edytuj | edytuj kod]

  • Shoji Yasui – Yasuhiko Mizushima
  • Rentaro Mikuni – kpt. Inouye
  • Jun Hamamura – Ito
  • Taketoshi Naito – Kobayashi
  • Tanie Kitabayashi – staruszka
  • Shunji Kasuga – Maki
  • Yunosuke Ito – sołtys
  • Tatsuya Mihashi – dowódca oddziału w grocie
  • Hiroshi Hijikata – Okade
  • Akira Nishimura – Baba

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Marian B. Michalik: Kronika filmu. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Kronika, 1995, s. 291. ISBN 83-86079-03-7.
  2. Garbicz, Klinowski... , s. 243.
  3. Harfa birmańska. [w:] FilmWeb [on-line]. [dostęp 2010-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-05)]. (pol.).
  4. Release dates for Biruma no tategoto. [w:] The Internet Movie Database [on-line]. [dostęp 2010-03-27]. (ang.).
  5. Niektóre ważne filmy czyli tzw. lista watykańska. www.kultura.wiara.pl. [dostęp 2010-04-22].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Adam Garbicz, Jacek Klinowski: Kino, wehikuł magiczny. Przewodnik osiągnięć filmu fabularnego. Podróż druga. 1950-1959. Wyd. I. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 242-244. ISBN 83-08-01377-5. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]