Hristifor Crnilović
Data urodzenia |
1886 |
---|---|
Data śmierci |
1961 |
Zawód, zajęcie |
malarz, kolekcjoner |
Hristifor Crnilović (ur. 1886 w Vlasotincach, zm. 1961) – serbski malarz, badacz i kolekcjoner zabytków etnograficznych i przedmiotów artystycznych z regionu południowej Serbii, Kosowa, Metohiji i Macedonii. Zebrana przez Hristifora Crnilovića kolekcja dokumentuje kulturę ludową Serbii XIX i początku XX wieku, a sporządzone podczas badań terenowych notatki pozwalają obecnie odtwarzać dawne rzemiosła[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w miasteczku Vlasotince. Ukończył słynną wówczas szkołę artystyczną Rista i Beta Vukanovićów w Belgradzie, (późniejsza Akademia Sztuk), a następnie wyjechał do Monachium, żeby kontynuować naukę w tamtejszej akademii[2]. W czasie I wojny światowej, wraz z braćmi, walczył w serbskiej armii. W okresie międzywojennym pracował jako nauczyciel plastyki w rodzinnym Vlasotnice[1]. W czasie letnich wakacji konno objeżdżał wioski w Macedonii, Kosowie i południowej Serbii zbierając i skupując przedmioty związane z kulturą ludową[2]. Szczególnie zainteresowany był strojami ludowymi i biżuterią, nie tylko je kolekcjonował, ale również notował w jaki sposób były one wytwarzane[1].
Jako malarz tworzył przede wszystkim akty i pejzaże[2].
Zmarł w 1961 roku w skrajnej nędzy[1].
Kolekcja Hristifora Crnilovića
[edytuj | edytuj kod]W trakcie swoich podróży Hristifor Crnilović zebrał pokaźną kolekcję strojów ludowych i biżuterii, a także innych przedmiotów i narzędzi związanych z serbską kulturą ludową i wiejskim rzemiosłem. Ogółem kolekcja zawiera około 2600 przedmiotów, ponadto ponad 1600 klisz negatywowych i około 23 000 kartek zawierających notatki z badań terenowych[3]. Najbardziej wartościową i największą część zbiorów stanowią stroje ludowe oraz biżuteria. Ponadto znajdują się w niej przedmioty i narzędzia używane w gospodarstwach domowych takie jak naczynia, przybory do pisania, narzędzia tkackie, instrumenty muzyczne, przedmioty obrzędowe. W kolekcji jest również ok. 500 pocztówek z motywami ludowymi, a także znaleziska archeologiczne i monety (rzymskie, bizantyjskie, osmańskie i serbskie)[3].
Po śmierci Hristifora Crnilovića cała kolekcja została przekazana przez jego spadkobierców miastu Belgrad, pod warunkiem zachowania jej w całości. Obecnie jest ona prezentowana w adaptowanym na ten cel zabytkowym budynku tzw. Domu Manaka[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Hidden Belgrade (6): Hristifor Crnilović’s extraordinary passion project [online], The Nutshell Times, 14 czerwca 2017 [dostęp 2021-04-04] (ang.).
- ↑ a b c Manak's House erstwhile [online], www.serbia.com [dostęp 2021-04-03] .
- ↑ a b c Manak's house [online], Етнографски музеј у Београду [dostęp 2021-04-04] .