II Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza
| |||
 Zwycięzcy zawodów | |||
| Data |
19 października 1926 | ||
|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||
| Organizator |
Departament IV Żeglugi Powietrznej w Ministerstwie Spraw Wojskowych | ||
| Liczba reprezentacji |
4 | ||
| Zwycięzcy | |||
|
Jerzy Kowalski | |||
II Krajowe Zawody Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza – pierwsze w Polsce zawody balonowe zorganizowane w dniu 19 października 1926 roku[1]. W dniu zawodów po raz pierwszy w Polsce uruchomiono pocztę balonową.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Organizatorami I Krajowych Zawodów Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza były: Departament IV Żeglugi Powietrznej w Ministerstwie Spraw Wojskowych oraz Okręg Stołeczny LOPP. Regulamin zawodów był wzorowany na Międzynarodowych Zawodach Balonowych o Puchar im. Gordona Bennetta. Zwycięzcą zostawała załoga balonu, która pokonała jak największą odległość w linii prostej od miejsca startu do miejsca lądowania w granicach kraju[2].
W 1926 roku „wielki raid balonów kulistych” zaplanowano na 17 października, miały być ostatnią imprezą w ramach odbywającego się (od 10 października) III Tygodnia Lotniczego. Niestety zła pogoda, ulewny deszcz nie pozwolił na przeprowadzenie zawodów. Odwołano również imprezy towarzyszące. Przełożono je na 19 października[3].
Do udziału w zawodach zgłosiło się 15 oficerów, z nich wylosowano 4 pilotów dla balonów: Lwów, Warszawa, Kraków i Poznań. Jako pierwszy o 14:17 wystartował balon Lwów. Wylądował po locie na odległość 172 km we wsi Kleszczele[1].
Balon Poznań wystartował jako drugi o godzinie 14:17. Po 5 godzinach we wsi Budy(192 km od Warszawy) lina tzw. wleczka zaczepiła o pnie drzew. Porucznik Brenk zsunął się po linie, aby ją odczepić. Po czym balon odleciał bez niego. Po przelocie nad Puszczą Białowieska porucznik Jerzy Kowalski wylądował w „leśnictwie Świełocz”[1].
Balon Kraków wystartował o 14:25. Po starcie wzniósł się na wysokość 1500 m, gdzie napotkał chmury śniegowe. Utrudniły one lot i załoga wylądowała we wsi Kłopoty koło Siemiatycz po 3 godzinach lotu[1].
Balon Warszawa nie wystartował ponieważ silny wiatr uszkodził mu olinowanie[1].
Wyniki[edytuj | edytuj kod]
| Zajęte
miejsce |
Nazwa balonu[1] | Załoga
pilot pomocnik pilota[4] |
Czas
lotu |
km | Miejsce lądowania |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Poznań | porucznik Jerzy Kowalski
por. Stanisław Brenk |
7:18 | 192[5] | Świełocz |
| 2. | Lwów | por. Jan Zakrzewski
por. Antoni Janusz |
172[5] | ||
| 3. | Kraków[6] | por. Władysław Pomaski
por. Stefan Nowicki |
3:00 | 126[5] | Kłopoty
koło Siemiatycz |
| 4. | Warszawa | kpt. Zdzisław Szczepański[4] | nie wystartował |
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
Zwycięzcą została załoga balonu Poznań. Otrzymała nagrodę przechodnią czyli puchar im płk. Aleksandra Wańkowicza oraz Puchar LOPP jako nagrodę zwykłą. Porucznik Kowalski otrzymał srebrną papierośnicę będącą nagrodą Komitetu Stołecznego LOPP[4]. Przed startem uczestnicy otrzymali od Stanisława Floryanowicza, prezesa Komitetu Stołecznego LOPP, specjalne srebrne odznaki pamiątkowe[5].
Poczta balonowa[edytuj | edytuj kod]
W 1926 roku po raz pierwszy można było wysłać listy pocztą balonową. Przesyłki opłacone zgodnie z cennikiem należało wysłać na adres urzędu pocztowego WARSZAWA 19. PORT LOTNICZY. Powinny mieć naklejony dodatkowy znaczek o nominale 1 złoty w kolorze różowo–czarnym, na którym umieszczono lecący balon nad Warszawą i napisy: Poczta Balonowa” na górze i „Zawody Balonów Wolnych ”poniżej oraz datę 17.X.26. Nakład wyniósł 2706 sztuk znaczków ząbkowanych i 330 sztuk nieząbkowanych. Były one sprzedawane wyłącznie w głównym lokalu LOPP w Warszawie, a dochód przeznaczono na propagowanie lotnictwa w Polsce. Przesyłki umieszczono w specjalnych workach i podzielono pomiędzy wszystkie startujące balony: 430 listów dla balonu Poznań, 598 dla balonu Lwów, 419 dla Krakowa i 494 dla Warszawy. Każda przesyłka otrzymała stempel urzędu pocztowego w Warszawie, specjalny stempel okolicznościowy Zawody Balonów Wolnych 17.X. 1926 oraz stempel z nazwą balonu, który list przewoził. Porto pocztowe było kasowane stemplem poczty znajdującej się najbliżej miejsca lądowania balonu. Przesyłki balonu Warszawa zostały skasowane stemplem Urzędu Pocztowego w Warszawie[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Por. Łojasiewicz, II-gie zawody balonowe, „Młody Lotnik” (11), 1926, s. 7.
- ↑ Marek Maszutelański, Sport balonowy w Polsce w okresie międzywojennym. Zarys problematyki, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”, XIV (1), 2015, s. 61-73.
- ↑ III Tydzień Lotniczy, „Kurier Warszawski” (287), 18 października 1926, s. 11.
- ↑ a b c d Major Władysław Pomaski ...., s. 36.
- ↑ a b c d e Poczta balonowa - Epopeja Balonowa - II Zawody Balonów Kulistych 1926 [online], www.epopejabalonowa.pl [dostęp 2023-02-08].
- ↑ Fotokarta / Nasze zbiory / Kolekcje / Ok. 1925, Polska. Balon kulisty „Kraków” [online], www.foto.karta.org.pl [dostęp 2023-02-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kozak. Z. Moszumański Z. Szczepański J. Major Władysław Pomaski (1895-1981) Pruszków 2009 ISBN 978-83-62046-05-8