Saffar (planeta)
| Ypsilon Andromedae b | |
 Artystyczna wizja planety | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
1996 |
| Charakterystyka orbity (J2000) | |
| Półoś wielka |
0,059 ± 0,001 au |
| Mimośród |
0,013 ± 0,016 |
| Okres orbitalny |
4,617136 ± 0,000047 |
| Argument perycentrum |
51° |
| Czas przejścia przez perycentrum |
4425,02 ± 0,64 JD |
| Nachylenie orbity |
<30° |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Masa minimalna (M·sin i) |
0,69 ± 0,09 MJ |
Saffar (Ypsilon Andromedae b) – planeta pozasłoneczna typu gorącego jowisza, obiegająca gwiazdę Ypsilon Andromedae. Jest mniej masywna od Jowisza, ale prawdopodobnie ma większą średnicę, gdyż ze względu na niewielką odległość od gwiazdy centralnej, wysoka temperatura powoduje rozszerzenie się atmosfery. Obserwowana z Ziemi, planeta nie przechodzi przed tarczą gwiazdy.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa własna planety, Saffar, została wyłoniona w 2015 roku w publicznym konkursie. Ibn al-Saffar nauczał arytmetyki, geometrii i astronomii w XI wieku w należącej do Maurów Kordobie. Nazwę planety zaproponował Klub Astronomiczny Vega z Maroka[1][2].
Atmosfera planety
[edytuj | edytuj kod]Niewielka odległość sprawia też, że planeta najprawdopodobniej obraca się synchronicznie (okresy obrotu i obiegu wokół gwiazdy są równe). Rezonans ten determinuje cyrkulację atmosferyczną planety. Spodziewano się, że pośrodku dziennej strony Saffara znajduje się „plama gorąca”, obszar najsilniej ogrzewany przez gwiazdę, od której wieją silne wiatry, przenoszące ciepło na stronę odwrotną. Kosmiczny Teleskop Spitzera zaobserwował promieniowanie podczerwone planety[3], stwierdzając różnice temperatur między dzienną i nocną stroną planety sięgające 1440 °C.
Obserwacje przeprowadzone w 2010 roku istotnie wskazały, że na widocznej powierzchni planety znajduje się plama gorąca, jednak wbrew oczekiwaniom wcale nie w punkcie podsłonecznym, ale przesunięta względem niego o 80° długości planetograficznej, blisko granicy strony dziennej i nocnej. Wytłumaczenie tego zjawiska nie jest znane, naukowcy podejrzewają, że może je powodować oddziaływanie magnetosfer gwiazdy i planety, lub fala uderzeniowa tworzona przez naddźwiękowy wiatr w atmosferze[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Final Results of NameExoWorlds Public Vote Released. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2015-12-15. [dostęp 2015-12-16].
- ↑ The Approved Names. [w:] NameExoWorlds [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna / Zooniverse, 2015-12-15. [dostęp 2015-12-16].
- ↑ NASA's Spitzer Sees Day and Night on Exotic World. 2006-10-12. [dostęp 2013-12-17].
- ↑ Whitney Clavin: Astronomers Find Weird, Warm Spot on an Exoplanet. Jet Propulsion Laboratory, 2010-10-19. [dostęp 2012-02-24].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ups And b w serwisie The Extrasolar Planets Encyclopaedia (ang.)
- Upsilon Andromedae b. Extrasolar Visions. [dostęp 2013-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-21)]. (ang.).