Irlandia Wielka
Irlandia Wielka (Irland Mikla) lub Kraina Białego Człowieka (Hvítramannaland) – według średniowiecznych sag skandynawskich rzekomy ląd położony na zachód od Islandii, odkryty i zamieszkany przez Iryjczyków. Wspominają o nim Saga o Eryku Rudym, Landnámabók oraz Eyrbyggja saga[1].
Normańskie podania na temat Irlandii Wielkiej niektórzy badacze uważają za świadectwo odkrycia i zasiedlenia wybrzeży Grenlandii przez mnichów iroszkockich, na wiele wcześniej nim uczynili to w latach 80. X wieku Normanowie. Wyspa ta prawdopodobnie była znana irlandzkim żeglarzom, którzy na dziesięciolecia przed wikingami dopływali już do Islandii[2]. Nie udało się jednak znaleźć żadnych świadectw archeologicznych, które mogłyby tę tezę potwierdzić. Może to jednak wynikać z faktu kontynuowania przez kolonistów z Islandii osadnictwa w tych samych miejscach, gdzie mieszkali Irlandczycy[3].
Według Landnámabók niejaki Ari Marsson, zagnany około 970 roku przez sztorm na zachód od Islandii, trafił do kraju noszącego nazwę Irlandia Wielka. Miał on się znajdować niedaleko Winlandii, 6 dni żeglugi od Islandii i był zamieszkany przez społeczność wyznającą chrześcijaństwo. Ari pozostał tam i przyjął chrzest[4].
Kraina Białego Człowieka (Hvítramannaland) opisana jest także w Sadze o Eryku Rudym, w kontekście wyprawy Thorfinna Karlsefniego do Winlandii ok. 1005 roku. W Marklandzie Normanowie mieli schwytać dwójkę dzieci Skrælingów. Po nauczeniu się języka normańskiego opowiadały one o położonej naprzeciw ich ojczyzny krainie, zamieszkanej przez ludzi którzy chodzą ubrani na biało, wrzeszczą głośno i noszą drążki z przyczepionymi kawałkami materiału. Opowieść ta, zdaniem autora sagi odnosząca się do Wielkiej Irlandii, może być świadectwem kontaktu mieszkańców kontynentu amerykańskiego z irlandzkimi osadnikami na Grenlandii, w czasie którego byli oni świadkami mszy lub procesji[5].
O istnieniu takiego lądu wspomniał także w Księdze Rogera arabski geograf Al-Idrisi[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Farley Mowat, Wyprawy wikingów, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972.
- Ronald H. Fritze, Travel Legend and Lore. An Encyclopedia, ABC-CLIO, Santa Barbara 1998.