Józef Lamer

Józef Lamer
Data i miejsce urodzenia	31 sierpnia 1906 ; Olkusz
Data i miejsce śmierci	2 lutego 1955 ; Wrocław
Przyczyna śmierci	ofiara zbrodni UB
Miejsce spoczynku	Cmentarz na Psim Polu
Zawód, zajęcie	matematyk, nauczyciel, żołnierz
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Dzieci	Eliza Lamer-Zarawska

Józef Lamer (ur. 31 sierpnia 1906 w Olkuszu, zm. 2 lutego 1955 we Wrocławiu)^[1] – porucznik Armii Krajowej, członek WiN, dydaktyk, ofiara zbrodni komunistycznych.

Życiorys

Absolwent Wydziału Filozoficzno-Matematycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Do 1939 roku pracował jako matematyk i konstruktor broni w zakładach zbrojeniowych w Radomiu oraz w miejscowości Dąbrowa-Bór w województwie lubelskim. W czasie II wojny światowej walczył jako porucznik Armii Krajowej, a po jej rozwiązaniu został członkiem Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość (WiN Okręg Lublin)^[1].

W 1946 przyjechał do Wrocławia. Organizator i pierwszy dyrektor Technikum Lotniczego na wrocławskim Psim Polu. Od 1951 roku szykanowany przez wrocławski Urząd Bezpieczeństwa Publicznego^[2]. Został pozbawiony funkcji dyrektora i zmuszony był do ciągłej zmiany miejsca pracy. Jako matematyk pracował m.in. w Technikum Budowy Maszyn Elektrycznych (późniejsze Technikum Mechaniczno-Elektryczne przy ul. Młodych Techników we Wrocławiu), Technikum Chemicznym we Wrocławiu, jak również w Oleśnicy. Po raz kolejny wezwany na przesłuchanie 1 lutego 1955 roku z poleceniem zabrania ze sobą wszystkich fotografii i dokumentów osobistych. Następnego dnia (2 lutego 1955) w stanie krytycznym odnaleziono go pod drzwiami własnego mieszkania. Zmarł kilka godzin później w szpitalu^[2]. Wg innych źródeł został zabity przez funkcjonariuszy UBP podczas przesłuchania^[3]. Przez dwa tygodnie rodzinie Józefa Lamera odmawiano prawa do zabrania zwłok z kaplicy szpitalnej, twierdząc, że jako szpieg Stanów Zjednoczonych uciekł za granicę. Po tym czasie zezwolono na zabranie zwłok, zakazując jednocześnie indywidualnego pochówku. Ostatecznie spoczął na cmentarzu katolickim przy ul. Gorlickiej/Zielnej Parafii Rzymskokatolickiej Św. Jakuba i Krzysztofa na wrocławskim Psim Polu. Na fali „odwilży” 1956 roku rodzina Lamera postawiła krzyż z właściwym nazwiskiem na jego grobie^[2].

Jego córką była Eliza Lamer-Zarawska^[4], profesorka farmakognozji.

23 listopada 2019 r., podczas jubileuszu 70-lecia Zespołu Szkół nr 18 we Wrocławiu, Hanna Zarawska (wnuczka J. Lamera) odsłoniła tablicę pamiątkową na ścianie budynku poświęconą Józefowi Lamerowi^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b TomaszT. Balbus TomaszT., O Polskę Wolną i Niezawisłą (1945–1948). WiN w południowo-zachodniej Polsce (geneza-struktury-działalność-likwidacja-represje), Kraków-Wrocław 2004, s. 650 .
↑ ^a ^b ^c KrzysztofK. Szwagrzyk KrzysztofK., Golgota Wrocławska. 1945–1956, wyd. Drugie uzupełnione, Wrocław 1996, s. 635–636 .
↑ Tomasz Balbus, O Polskę Wolną i Niezawisłą..., s. 200.
↑ Eliza Lamer-Zarawska. Wspomnienia Elizki. „Głos Ziemi Urzędowskiej”, s. 58–62, 2013. Ośrodek Kultury w Urzędowie.
↑ Jubileusz 70-lecia Zespołu Szkół nr 18 we Wrocławiu [online], Kuratorium Oświaty we Wrocławiu, 28 listopada 2019 [dostęp 2019-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-05] .

Linki zewnętrzne

Płyta nagrobna na cmentarzu parafialnym św. Jakuba i Krzysztofa. dolny-slask.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-02)].

[Balbus-1] TomaszT. Balbus TomaszT., O Polskę Wolną i Niezawisłą (1945–1948). WiN w południowo-zachodniej Polsce (geneza-struktury-działalność-likwidacja-represje), Kraków-Wrocław 2004, s. 650 .

[Szwagrzyk-2] KrzysztofK. Szwagrzyk KrzysztofK., Golgota Wrocławska. 1945–1956, wyd. Drugie uzupełnione, Wrocław 1996, s. 635–636 .

[3] Tomasz Balbus, O Polskę Wolną i Niezawisłą..., s. 200.

[GZU-4] Eliza Lamer-Zarawska. Wspomnienia Elizki. „Głos Ziemi Urzędowskiej”, s. 58–62, 2013. Ośrodek Kultury w Urzędowie.

[5] Jubileusz 70-lecia Zespołu Szkół nr 18 we Wrocławiu [online], Kuratorium Oświaty we Wrocławiu, 28 listopada 2019 [dostęp 2019-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-05] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]