Języki algonkiańsko-wakaskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zasięg języków algonkiańsko-wakaskich tudzież almosańskich

Języki algonkiańsko-wakaskie (także: języki almosańskie, języki algonkiańsko-wakaszańskie) – zaproponowana w 1929 roku hipotetyczna rodzina językowa z Ameryki Północnej. Łączy następujące języki:

I. Algijskie

A. Algonkiańskie
B. Beothuk
C. WiyotYurok

II. Kutenai

III. Mosan

A. Wakaskie
B. Chimakuan
C. Salisz

Kutenai może być prawdopodobnie daleko spokrewniony z rodziną salisz, ale związek ten nie został wykazany. Propozycja rodziny mosan jest również hipotetyczna i jest obecnie uważana za niedowiedzioną, raczej jest ligą językową.

Dalsze pokrewieństwo[edytuj | edytuj kod]

Joseph Greenberg przemianował propozycję języki almosańskie i zgrupował ją w jeszcze bardziej inkluzywną grupę almosańsko-keresiuańską z rodzinami kaddo, irokeską, keres i siouańską. Propozycja ta została odrzucona przez lingwistów specjalizujących się w językach rdzennych Amerykanów[1].

Murray Gell-Mann, Ilia Peiros i Gieorgij Starostin grupują z językami algonkiańsko-wakaskimi rodzinę czukocko-kamczacką i język niwchijski[2].

W połowie 2010 roku Siergiej Nikołajew argumentował w dwóch artykułach za związkiem między językiem nichwijskim z Sachalinu i dorzecza Amuru a językami algijskimi. Zaproponował również związek między tymi dwoma językami a językami wakaskimi[3][4].

W 1998 r. Witalij W. Szeworoszkin odrzucił postulowane przez Greenberga pokrewieństwo języków almosańskich z amerindiańskimi, sugerując zamiast tego, że mają one związek z dene-kaukaskimi[5][6]. Kilka lat później zaproponował szereg leksykalnych i fonologicznych podobieństw między językami północnokaukaskimi, salisz i wakaskimi, dochodząc do wniosku, że salisz i wakaskie mogą reprezentować odrębną gałąź rodziny północnokaukaskiej, a ich oddzielenie od niej musi nastąpić po rozpadzie północno-wschodniokaukaskiej wspólnoty językowej, co miało miejsce około II lub III tysiąclecia pne[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lyle Campbell, American Indian Languages: The Historical Linguistics of Native America, Oxford University Press, 21 września 2000, ISBN 978-0-19-534983-2 [dostęp 2023-11-19] (ang.).
  2. Gell-Mann et al., pp. 13–30.
  3. Sergei L. Nikolaev / Сергей Львович Николаев, S.L. Nikolaev. 2015. Toward the reconstruction of Proto-Algonquian-Wakashan. Part 1: Proof of the Algonquian-Wakashan relationship [online] [dostęp 2023-11-19].
  4. Sergei L. Nikolaev / Сергей Львович Николаев, S.L.Nikolaev. 2016. Toward the reconstruction of Proto-Algonquian-Wakashan. Part 2: Algonquian-Wakashan sound correspondences [online] [dostęp 2023-11-19].
  5. Shevoroshkin, Vitaliy V., 2003. „Salishan and North Caucasian.” Mother Tongue 8: 39–64.
  6. Shevoroshkin, Vitaly V.(inne języki) (Fall 1998), „1998 Symposium on Nostratic at Cambridge” (JPEG), Mother Tongue, ASLIP (31): 28–32, retrieved 2008-01-28.
  7. Shevoroshkin, Vitaliy V., 2004. „Proto-Salishan and Proto-North-Caucasian Consonants: a few cognate sets.” in Nostratic Centennial Conference: the Pécs Papers. ed. by. I. Hegedűs & P. Sidwell, pp. 181–191. Pécs: Lingua Franca Group.