J.B. Pritzker
.jpg) J.B. Pritzker (2019) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Gubernator Illinois | |
| Okres |
od 14 stycznia 2019 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
J.B. Pritzker (właściwie Jay Robert Pritzker, ur. 19 stycznia 1965 w Atherton[1]) – amerykański przedsiębiorca, filantrop, i polityk, od 2019 gubernator stanu Illinois. Jego majątek w 2024 roku wynosił ok. 3,5 miliarda dolarów[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 19 stycznia 1965 w Palo Alto. Rodzina Pritzkerów uciekła do Stanów Zjednoczonych w 1882 roku z terenów Ukrainy, uciekając przed pogromem Żydów[3], w 2024 była jedną z najbogatszych rodzin w Stanach Zjednoczonych, z majątkiem wynoszącym ok. 41,6 miliarda dolarów[4]. Ojciec Jaya, przedsiębiorca branży hotelarskiej Donald Pritzker, zmarł na atak serca w Honolulu w 1972 roku wieku 39 lat[5][6], a jego matka, Sue Sandel, popełniła w 1982 roku samobójstwo, wyskakując z lawety[7]. Jego siostra, Penny Pritzker, była w latach 2013–2017 sekretarzem handlu Stanów Zjednoczonych w gabinecie Baracka Obamy[8].
Wykształcenie i działalność pozapolityczna
[edytuj | edytuj kod]W latach 1990–1993 studiował prawo korporacyjne, finansowe i papierów wartościowych na Northwestern University, ukończył również studia politologiczne na Duke University[1].
W 1996 roku założył spółkę Pritzker Group. Był przewodniczącym zarządu Illinois Holocaust Museum and Education Center oraz Illinois Human Rights Commission. Stoi na czele Pritzker Family Foundation, w 2012 założył firmę 1871. Od 2017 roku wchodzi w skład zarządu Duke University[1].
Kariera polityczna do 2018
[edytuj | edytuj kod]W latach 80. był doradcą deputowanego Toma Lantosa i senatora Terry’ego Sanforda[9]. Na początku lat 90. był jednym z założycieli organizacji Democratic Leadership for the 21st Century mającej zmobilizować młodych wyborców do głosowania na Partię Demokratyczną[10]. W 1998 bez powodzenia ubiegał się o mandat do Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych w okręgu nr 9, przegrywając z dwoma innymi kandydatami Demokratów i zdobywając 20,5% głosów[11].
6 kwietnia 2017 ogłosił swoją kandydaturę w wyborach na gubernatora Illinois. W maju 2017 wyciekło nagranie FBI z listopada 2008 roku, wykonane podczas rozmowy jego ze skazanym za korupcję gubernatorem Rodem Blagojevichem. Pritzker spytał o możliwość objęcia funkcji sekretarza stanu Illinois po ewentualnym objęciu przez dotychczasowego sekretarza Alexiego Giannouliasa mandatu senatora, który zwolnił prezydent-elekt Barack Obama, z kolei Blagojevich sam zaoferował Pritzkerowi objęcie tegoż mandatu w Senacie[12]. Wobec Pritzkera nie zostało jednak wzniesione żadne oskarżenie. Fragmenty nagrania zostały wykorzystane przez jego oponenta, ubiegającego się o reelekcję gubernatora Bruce’a Raunera[13]. W wyborach z 2018 roku Pritzker zdecydowanie pokonał Raunera, zdobywając 54,5% głosów wobec 38,8% oddanych na głównego kontrkandydata[14].
Gubernator Illinois
[edytuj | edytuj kod]14 stycznia 2019 został zaprzysiężony na gubernatora stanu[15]. W czerwcu 2019 jako gubernator podpisał ustawę zapewniającą dostęp do aborcji[16] oraz ustawę legalizującą dostęp do marihuany w celach rekreacyjnych[17]. Za jego kadencji wprowadzono plan budżetowy Rebuild Illinois, zawierający projekty dofinansowania inwestycji w transport i edukację[18]. Podpisał również akt dołączenia Illinois do stowarzyszenia United States Climate Alliance, które zobowiązuje stan do przestrzegania postanowień porozumienia paryskiego, z którego Stany Zjednoczone zostały wycofane przez Donalda Trumpa[19]. Podczas pandemii COVID-19 w sierpniu 2021 wprowadził wymóg szczepień przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 dla pracowników służby zdrowia, nauczycieli, personelu uczelni i studentów w celu powstrzymania rozpowszechniania się wariantu delta[20].
W 2022 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję jako gubernator, pokonując republikanina Darrena Baileya z wynikiem 54,9% głosów[21].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Od 1993 jest mężem Mary Kathryn Muenster z Sioux Falls[22][23], ma z nią córkę Tedi i syna Dona[23].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Vote Smart | Facts For All [online], Vote Smart [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Forbes Billionaires 2024 [online], Forbes [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Ben Sales, J.B. Pritzker, Illinois’ incoming Jewish governor, opens up about his family’s immigrant past [online], St. Louis Jewish Light, 9 stycznia 2019 [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Pritzker family [online], Forbes [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ DONALD N. PRITZKER, „The New York Times”, 9 maja 1972, ISSN 0362-4331 [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Pritzker family makes unprecedented gift to Northwestern Law [online], news.northwestern.edu [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ A woman who inexplicably jumped to her death from... - UPI Archives [online], UPI [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Paradise Papers help reveal J.B. Pritzker's offshore connections - ICIJ, „ICIJ”, 15 marca 2018 [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ J.B. Pritzker announces bid for Congress, „Daily Republican-Register”, Mount Carmel, Illinois, 8 września 1997, s. 2 [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Shia Kapos, PRITZKER takes the oath — DL21C Reunion — SPOTTED in Springfield, [w:] www.politico.com [online] [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Illinois Primary Results - March 17, 1998 [online], edition.cnn.com [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Analicia Haynes, Pritzker discusses game plan, opens up about wiretap [online], The Daily Eastern News [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Analicia Haynes, Pritzker discusses game plan, opens up about wiretap [online], The Daily Eastern News [dostęp 2024-08-05].
- ↑ Illinois Governor Election Results, „The New York Times”, 28 stycznia 2019, ISSN 0362-4331 [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ The Governor [online], gov.illinois.gov [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Caroline Kelly, Illinois governor signs sweeping abortion protection bill into law | CNN Politics [online], CNN, 12 czerwca 2019 [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Pritzker signs ‘most equity-centric’ marijuana legalization bill in nation [online], Capitolnewsillinois.com [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Legislation [online], Illinois Economic Policy Institute [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Ben Zigterman, Pritzker signs order making Illinois 18th state to join U.S. Climate Alliance [online], The News-Gazette, 24 stycznia 2019 [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Governor Pritzker Announces COVID-19 Vaccine Requirement for Healthcare Workers, Pre-K-12 Teachers and Staff, Higher Education Personnel and Students to Slow Spread of Delta Variant [online], www.illinois.gov [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ Governor: Illinois [online], CNN [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ First lady M.K. Pritzker on husband Gov. J.B. Pritzker, interviewing incarcerated women, family [online], Chicago Sun-Times, 6 stycznia 2023 [dostęp 2024-08-05] (ang.).
- ↑ a b Jamie Lee, JB Pritzker and His Wife Came From Very Different Worlds [online], Distractify, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-08-05] (ang.).