Jack Frost (postać folklorystyczna)

XIX-wieczny rysunek przedstawiający Jacka Frosta jako amerykańskiego generała podczas wojny secesyjnej

Jack Frost (również Królewicz Mróz) – chochlik występujący w folklorze angielskim, będący uosobieniem zimy. Odpowiada za mroźną pogodę, barwienie liści jesienią, szczypiący mróz oraz kryształowe wzorki zostawiane zimą na oknach. Wywodzi się prawdopodobnie z podań anglosaskich i norweskich, gdzie znany jest jako Jokul Frosti^[1].

Chociaż nie ma on żadnego związku z chrześcijaństwem, to czasami pojawia się we współczesnych bożonarodzeniowych widowiskach, gdzie zwykle występuje jako członek świty Świętego Mikołaja^[1]. Jego postać pojawia się też czasami w literaturze, filmach, programach telewizyjnych, piosenkach i grach wideo.

Pochodzenie i podobieństwa[edytuj | edytuj kod]

Zwolennicy germańskich korzeni Jacka Frosta twierdzą, że w języku angielskim jego imię wzięło się od norweskich nazw Jokul (sopel lodu) i Frosti (mróz)^[2]. Inni widzą w nim raczej postać, którą do anglosaskiej kultury zapożyczono z rosyjskiej bajki Morozko. W fińskim eposie Kalevala, Jack Frost pojawia się jako syn Podmuchu, „Pakkanen Puhurin Poika”. Inne rosyjskie baśnie przedstawiają mróz w postaci Ojca Mroza, kowala, który łączy wodę i ziemię ciężkimi łańcuchami^[1].

Jack Frost w popkulturze[edytuj | edytuj kod]

Literatura[edytuj | edytuj kod]

W książce L. Franka Bauma, The Life and Adventures of Santa Claus, Jack Frost jest psotnym synem Króla Mrozu, który czerpie przyjemność ze szczypania w nos i uszy kolejnych osób.
W latach 40. XX w. Jack Frost pojawił się jako superbohater na łamach wydawnictwa Timely Comics (obecnie Marvel Comics).
Jack Frost pojawia się w wierszu First Death in Nova Scotia E. Bishopa.
W książkach Kosiarz i Wiedźmikołaj Terry'ego Pratchetta jest jednym z drugoplanowych bohaterów.
Jako główny bohater występuje w powieści Jill Chill and the Baron of Glacier Mountain Eda McCraya
Jest także główną postacią w trylogii The Veil Christophera Goldena.

Filmy[edytuj | edytuj kod]

W 1934 r. Ub Iwerks nakręcił krótkometrażową animację Jack Frost w ramach serii ComiColor Cartoon, gdzie tytułowy bohater jest zwiastunem mroźnej zimy^[3]
W 1964 r. nakręcono w Rosji film pod tytułem Morozko (rosyjski odpowiednik Jacka Frosta).
W USA powstały trzy filmy, w nazwie których znajduje się imię Jacka:
- Jack Frost (1996) – seryjny zabójca zamienia się w śniegowego bałwana, po czym nadal sieje zniszczenie. W 2000 r. powstała jego kontynuacja, Jack Frost 2: Zemsta zmutowanego zabójczego bałwana.
- Jack Frost (1998) – Michael Keaton gra człowieka o tytułowym imieniu, który w Wigilię Bożego Narodzenia ginie w wypadku samochodowym. Rok później powraca jako śniegowy bałwan, by nadrobić stracony czas ze swoim synem.
W 2006 r. Martin Short zagrał Jacka Frosta filmie Śnięty Mikołaj 3: Uciekający Mikołaj. W tej wersji podstępny Jack usiłuje przejąć posadę Świętego Mikołaja.
W 2012 r. na ekrany kin weszła animacja studia DreamWorks Strażnicy marzeń, w której jednym z głównych bohaterów jest Jack Frost, nastoletni chłopak o niepokornym i krnąbrnym charakterze.

Gry i piosenki[edytuj | edytuj kod]

Jack Frost pojawia się jako czarny charakter w komputerowej grze AdventureQuest.
Metalowy zespół Saint Vitus nagrał utwór zatytułowany Jack Frost.
Grupa Jethro Tull wydała bożonarodzeniową piosenkę Jack Frost and the Hooded Crow.
Jack Frost pojawia się jako bałwan śniegowy w grze MMORPG Granado Espada.
Jego postać występuje także w grach City of Villains i Guild Wars.
W 2008 r. Jack Frost pojawił się w grze RuneScape jako opryskliwy nastolatek, syn Świętego Mikołaja i Królowej Śniegu.
Jack Frost pojawia się jako demon w serii gier Shin Megami Tensei
Jack Frost występuje też jako jedna z postaci jakimi posługuje się główny bohater gry pt."Persona".

Pseudonimy[edytuj | edytuj kod]

Bob Dylan użył imienia Jack Frost jako pseudonimu, kiedy jako producent wydał swoje albumy Love and Theft (2001), Modern Times (2006), Together Through Life (2009) i Christmas in the Heart (2009).
Jack Rosenberg (później znany jako Werner Erhard) używał przezwiska Jack Frost, kiedy w latach 50. sprzedawał samochody w Filadelfii.
Pseudonimu Jack Frost używa Jack Dempsey, gitarzysta grupy Seven Witches.