Jan Kazimierz Zieliński
.jpg) Jan Kazimierz Zieliński (przed 1904) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
Jan Kazimierz Zieliński, ps. lit. i art.: Arwin, Jan Arwin, Jan Kazimierz Arwin (ur. 1862 w Botoszanach, zm. 7 września 1919 we Lwowie) – polski aktor teatralny i literat (dziennikarz, pisarz, dramatopisarz i tłumacz literatury francuskiej, a zwłaszcza sztuk teatralnych) oraz urzędnik bankowy, związany ze Lwowem.
Zarys biograficzny[1][edytuj | edytuj kod]
Po ukończenie gimnazjum we Lwowie, 4 stycznia 1879 zadebiutował w krakowskim teatrze.
Był najpierw aktorem jako „Arwin“ i przez kilkanaście lat za dyrekcji Stanisława Koźmiana należał do wybitnych artystów sceny krakowskiej, jako lekki kochanek.
Potem, nie rozłączając się ze sceną, wydawał w Krakowie satyryczne pismo Bicz, które przez długi czas dzierżyło w Galicji berło dowcipu i wysługiwało się stańczykom.
Będąc dziennikarzem i krytykiem literacki, wydawał w Krakowie także Dziennik Powieści. Przekładał również sztuki teatralne dla teatru krakowskiego.
Opuścił scenę w 1886. Po powrocie do Lwowa wydawał pisma Kurier Świąteczny i Dobrobyt; był też współredaktorem Gazety Lwowskiej.
Zamknąwszy okres teatralny i dziennikarski, zawinął do portu bankowego[2] i rozwinął działalność literacką. Długi szereg tłumaczeń z poprzednich czasów pomnożył napisaniem oryginalnej farsy „Kruczek mecenasa“, dramatu „Mira“ oraz dwóch powieści: „Wspomnienia starego kawalera“ i „Ofiary“. Są to utwory średniej wartości, jakkolwiek w „Mirze“ nie brak błysków głębszego talentu.
Podczas Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie w 1894 był sekretarzem dyrekcji i złożył dowody organizacyjnego talentu.
Ważniejsze prace[edytuj | edytuj kod]
- Wisła, 1884, współautorstwo z Ludwikiem Kozłowskim
- Dobry numer: komedja w 3 aktach, oryginalnie napisana, 1892, współautorstwo z Adolfem Abrahamowiczem
- Szkice, 1895
- Ofiary: powieść, 1895
- Kruczek mecenasa, komedia
- Mira: sztuka w 3 aktach, komedia, 1896
- Wspomnienia starego kawalera, powieść, 1896
Ważniejsze przekłady[edytuj | edytuj kod]
- Dwaj Frontignacy (fr. Un neveu d’Amérique, ou Les deux Frontignac: comédie en trois actes, wyd. org. 1873, wyd. przekł. 1887), sztuka teatralna autorstwa Juliusza Verne’a[3]
- Świat nudów: komedya w 3 aktach autorstwa Édouarda Paillerona, przekł. wyd. pośm. w 1923
- Fedora, sztuka teatralna autorstwa Victoriena Sardou
- Odetta, sztuka teatralna autorstwa Victoriena Sardou
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ cytaty pochodzą z biogramu Jana Kazimierza Zielińskiego w: Nieśmiertelni. Fotografie literatów lwowskich autorstwa Antoniego Chołoniewskiego
- ↑ przez pewien czas był dyrektorem banku, a także sekretarzem fundacji Stanisława hr. Skarbka
- ↑ we współpracy z Charlesem Wallut, adaptacja Édouard Cadol
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Kazimierz Zieliński w: Nieśmiertelni. Fotografie literatów lwowskich autorstwa Antoniego Chołoniewskiego
- Jan Arwin, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-08].
- Zieliński, Jan Kazimierz – zbiór prac w katalogu Biblioteki Narodowej
- Zieliński, Jan Kazimierz – zbiór prac w katalogu WorldCat
- Jan Kazimierz Arwin w www.chronologia.pl
- Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Warszawa, 1973. s. 9
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dzieła Jana Kazimierza Zielińskiego w bibliotece Polona