Jan Konrad Załuski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Jan Konrad Załuski, hrabia, herbu Junosza (urodzony 25 listopada 1820 w Jasienicy, zm. 27 marca 1887 w Tarnopolu) – ziemianin, literat, publicysta, działacz gospodarczy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ziemianin, w latach 1848–1855 był właścicielem dominium Żółków (wieś Żółków i przysiółek Lichtarz, w cyrkule jasielskim)[1][2], a następnie dóbr Żółków, w pow. jasielskim[3]. Z wykształcenia agronom. Z powołania literat i publicysta. Ceniony jako lingwista, znawca języków zarówno klasycznych, jak i współczesnych[4]. Członek c.k. ministerialnej komisji ds. urzędników krajowych w Krakowie (1854-1866)[5]. Sekretarz Izby Handlowej w Krakowie (1860-1866)[6]. W latach 1860–1864 pełnomocnik reprezentacji lwowskiej, a w latach 1863–1867 zastępca dyrektora w Galicyjskim Towarzystwie Ubezpieczeń Wzajemnych w Krakowie[3][7].

Od 16 lutego 1857 członek Krakowskiego Towarzystwa Naukowego[8]. W latach 1863–1864 wydawca i redaktor odpowiedzialny pisma politycznego „Kroniki” wydawanego w Krakowie[9]. Członek Wydziału Centralnego Galicyjskiego Towarzystwa Oficjalistów Prywatnych[3]. W latach 1868–1870 członek rady nadzorczej Galicyjskiego Banku Hipotecznego[10]. Członek Rady Administracyjnej (Zawiadowczej) Galicyjskiego Ogólnego Towarzystwa Ubezpieczeń we Lwowie (1870-1877)[11]. Od 22 lutego 1850 członek i działacz c. k. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[12]. Członek oddziału krakowskiego (1862-1866)[13] potem lwowskiego GTG (1867-1873) i jego prezes (1868)[14]. Wiceprezes całego Towarzystwa (16 lutego 1868 – 24 czerwca 1870)[15]. Od 1862 członek c. k. Krakowskiego Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego w Krakowie (1862-1878)[16].

Prace[edytuj | edytuj kod]

  • Entwurf. Provisorische Bestimmungen über die Bezeichnung des Reingchaltes von Gold- u. Silberwaaren. Wien 1850
  • Słowo o stosunkach handlowych mieszkańców Scytyi Zachodniej w wiekach przed Chrystusem, ze względem na stanowiska żeglugi na rzece Sanie, a w szczególności Leżajsk, Lwów 1857
  • Uwagi nad projektem obioru księcia Ludwika Kondeusza na tron polski, tudzież nad elekcyą i panowaniem króla Michała Wiśniowieckiego: (wątek z okresu dziejów od 1657 do 1673 roku), Jasło 1857
  • Tafeln zur Statistik des Groszherzogthums Krakau und der westlichen Kreise Galiziens aus den Jahren 1854, 1855, 1856 und 1857, zum Theile auch aus späterer Periode, Krakau 1859
  • Arasy i gobeliny ścienne krakowskiej wystawy starożytnej i zabytków sztuki w r. 1858. Kraków 1860,
  • O postępowaniu przy rozłożeniu ciężarów wynikających z obowiązku konkurencyi parafialnej w Galicyi przez obywatela ...znad Wisły, Kraków 1862

Opracował:

  • Konnotata wypadków w domu i w kraju zaszłych od 1634 do 1689 r. skreślona: przez Stanisława Wierzbowskiego ; z rȩkopisu przechowanego w archiwum rodzinném, do druku podał i objaśnieninia dołożyl Jan Konrad Hr. Załuski, Lipsk 1858
  • Pamiętniki Janczara przed rokiem 1500 napisane, Sanok 1857

Rodzina i życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, syn Teofila Wojciecha (1760-1831) i Marianny z Górskich (1800-1833). W 1844 ożenił się z Emilią Leopoldyną z domu Auerhammer (1826-1891). Mieli dzieci: Anielę (1847-1877), Helenę (ur. 1848), żonę Franciszka Oktawiana Huk-Żurakowskiego, Teodora, Teofila, Janinę Zofię (1851-1894) żonę Edmunda Karol Dzieża-Łozińskiego (1837-1904), Emiliana Ludwika (ur. 1852) i Aleksandra Ignacego (1865-1880)[17][3][18].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Krzysztof Ślusarek, W przededniu autonomii Własność ziemska i ziemiaństwo zachodniej Galicji w połowie XIX wieku, s. 396 ISBN 978-83-718-1807-3.
  2. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1850, s. 453; 1851, s. 494; 1852, s. 477; 1853, s. 483; 1854, s. 492.
  3. a b c d Jerzy Sewer Dunin-Borkowski, Almanach błękitny: genealogia żyjących rodów polskich, Warszawa-Lwów [1908], s. 1016–1017.
  4. Karol Rogawski, Jan Konrad hr. Załuski. Wspomnienie pogrobowe, Kraków 1889.
  5. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1854, s. 53; 1860, s. 63; 1861, s. 63; 1862, s. 75; 1863, s. 75; 1864, s. 78; 1865, s. 21; 1866, s. 21.
  6. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1860, s. 233; 1861, s. 233; 1862, s. 252; 1863, s. 255; 1864, s. 256; 1865, s. 257; 1866, s. 21.
  7. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1863, s. 518; 1864, s. 458; 1865, s. 547.
  8. Hrabia Jan Konrad Załuski – Krakowskie Towarzystwo Naukowe – online [18.01.2020].
  9. Karol Estreicher, Bibliografia polska XIX. stólecia. T. 5, W-Z, Kraków 1880, s. 237, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa – wersja elektroniczna.
  10. Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1868, s. 728; 1869, s. 520; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 541.
  11. Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1871, s. 497, 1872, s. 495; 1873, s. 511; 1874, s. 555; 1875, s. 559; 1876, s. 569; 1877, s. 545.
  12. Handbuch des Lemberger Sttathalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1855, s. 474; 1856, s. 275; 1857, s. 363; 1858, s. 258; 1859, s. 276.
  13. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1862, s. 420; 1863, s. 440; 1864, s. 449; 1865, s. 462; 1866, s. 476.
  14. Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1867, s. 821; 1868, s. 823; 1869, s. 554; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 581, 1871, s. 514; 1872, s. 511; 1873, s. 527.
  15. Galizisches Provinzial-Hanbuch für das Jahr 1868, s. 806; 1869, s. 530; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 567.
  16. Provinzial-Handbuch der Königreich Galizien und Lodomerien für das Jahr 1862, s. 437; 1863, s. 449; 1864, s. 458; 1865, s. 472; 1866, s. 486; Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1870, s. 598; 1871, s. 528; 1872, s. 525; 1873, s. 541; 1874, s. 584; 1875, s. 585; 1876, s. 594; 1877, s. 570; 1878, s. 558.
  17. Herbarz polski księdza Kaspra Niesieckiego, S. J. powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopisów, dowodów urzędowych i wydany przez Jana Nepomucena Bobrowicza, Tom 10, Lipsk 1848, s. 491.
  18. Jan Konrad hr. Załuski h. Junosza – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [18.01.2020].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karol Rogawski, Jan Konrad hr. Załuski. Wspomnienie pogrobowe, Kraków 1889.