Jan Latsky

Jan Latsky (Lacki) (ur. 1792 na Litwie, zm. 1866 w Kolonii Przylądkowej) – polski i brytyjski żołnierz, farmer, pionier zagospodarowania Wysokiego Karru.

Życiorys

Syn Michała i Anny. Około roku 1810, służąc w Zachodniej Europie w armii Napoleona dostał się do brytyjskiej niewoli, gdzie został zwerbowany do brytyjskiej armii. Wcielony do 1 Batalionu 60. Pułku Piechoty, od września 1811 stacjonował w Południowej Afryce, dokąd przybył ze swym oddziałem na statku „Lion”. Po zwolnieniu ze służby uzyskał (w styczniu 1817) pozwolenie na osiedlenie się w Kolonii Przylądkowej. Mieszkał w Kapsztadzie, Paarl i Beaufort, trudniąc się różnymi zajęciami. W roku 1826 ożenił się z burską kobietą, Lucią Gloudiną Buys, z którą doczekał się dwóch synów i trzech córek. W roku 1827 zakupił 11 tys. morgów ziemi i założył farmę „Celeryfontein” w okolicach dzisiejszego Carnarvon (Prowincja Przylądkowa Północna), stając się pionierem europejskiego osadnictwa na Wysokim Karru.

Protoplasta południowoafrykańskiego (afrykanerskiego) rodu Latsky, który wydał kilka znaczących dla Afryki Południowej postaci, m.in.:

• Luiza „Lulu” Latsky (1901-1980), biolog i pisarka, pisząca w języku afrikaans, pierwsza kobieta, która uzyskała w Południowej Afryce tytuł doktora,
• Peter Sterrenberg Latsky (1903-1991), duchowny kościoła reformowanego (Nederduitse Gereformeerde Kerk), wieloletni proboszcz prestiżowej parafii św. Stefana w Kapsztadzie (brat Luizy);
• Johan Michael Latsky (1905-1981), południowoafrykański dietetyk.

Bibliografia

• Kowalski M., 2009, Polish soldier-immigrants to South Africa in the period of French Revolution and the Napoleonic wars (1789-1815), Familia, 46 (3), pp. 147-164.
• Philip, P., 1979, Discharged soldiers and sailors who were granted permission to remain at the Cape: 1815 -1824. Supplementa ad Familia, 1, vol. 16, no. 3.
• Rensburg, van A. M., 1999, Jan Latsky a Centurion, Familia, vol 36, no 4
• Żukowski A., 1994, W kraju złota i diamentów. Polacy w Południowej Afryce XVI-XX w., PWN, Warszawa.
• South African Genealogies (SAG).
• “Latsky, Luiza”, hasło w New Dictionary of South African Biography, vol. 1, Human Sciences Research Council, Cape Town, 1995.
• “Latsky, Johan Michael”, hasło w Dictionary of South African Biography, vol. 5, Human Sciences Research Council, Cape Town, 1987.

Zobacz też

• Polscy osadnicy w Kolonii Przylądkowej (1652–1910)

Linki zewnętrzne

• Historia Carnarvon ze wzmianką o Janie Latskym. carnarvon.co.za. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-12-06)].