Jan Zaręba (nauczyciel)
Pełne imię i nazwisko |
Jan Stanisław Zaręba |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 listopada 1894 |
Data i miejsce śmierci |
4 maja 1936 |
Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Stanowisko |
dyrektor biblioteki |
Pracodawca |
Centralna Biblioteka Nauczycielska Okręgu Szkolnego Krakowskiego |
Odznaczenia | |
Jan Stanisław Zaręba (ur. 2 listopada 1894 w Krakowie, zm. 4 maja 1936 tamże) – polski działacz niepodległościowy i społeczny, profesor gimnazjalny[1], oficer rezerwy Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 2 listopada 1894 w Krakowie, w rodzinie Jana i Marii z Zająców[2]. Był starszym bratem Andrzeja (ur. 1897), żołnierza Legionów Polskich, więźnia ideowego, odznaczonego Krzyżem Niepodległości, nauczyciela Seminarium Nauczycielskiego w Słupcy[3][4][5][6][7].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach II Brygady Legionów Polskich, a następnie 4 pułku piechoty III Brygady LP[1][8]. Wziął udział między innymi w walkach nad Styrem, pod Koszyszczami i Optową[8]. Awansował na starszego sierżanta[9].
9 lipca 1928 Prezydent RP mianował go podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 1485. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a minister spraw wojskowych wcielił do 12 pułku piechoty w Wadowicach[10]. Później, w tym sam stopniu i starszeństwie, został przeniesiony do korpusu oficerów taborowych[11]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto i posiadał przydział do Kadry 8 dywizjonu taborów w Toruniu[12].
Mieszkał w Krakowie przy ul. Mogilskiej 10[2]. W latach 1928–1936 był dyrektorem Centralnej Biblioteki Nauczycielskiej Okręgu Szkolnego Krakowskiego[13]. Do śmierci pełnił społecznie funkcję sekretarza Zarządu Oddziału Związku Legionistów Polskich w Krakowie oraz wiceprezesa i przewodniczącego Sekcji Oświatowej Robotniczego Instytutu Oświaty i Kultury im. Stefana Żeromskiego w Krakowie[14][8].
Zmarł 4 maja 1936 w Krakowie, a dwa dni później został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera VII, rząd południowy)[15][1]. W tym samym grobie pochowana została Stefania Zaręba (1895–1994)[15].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Niepodległości – 9 stycznia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[16][2][17]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie – 16 września 1922 „za udział w b. Legionach Polskich”[18][1][19]
- Srebrny Krzyż Zasługi[1]
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[20]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Z żałobnej karty. „Czas”. 123, s. 7, 1936-05-05. Warszawa.
- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-31].
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 245, poz. 270.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-01].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-01].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-01].
- ↑ Zaremba Andrzej. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-04-01].
- ↑ a b c Besław Pochmarski. Ś.p. Jan Zaręba : Przyjacielowi – podzwonne. „Oleandry”. 3, s. 19–20, maj 1936. Kraków.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 194.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24 lipca 1928, s. 194, 204.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 189, jako Zaremba.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 718.
- ↑ Historia. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Krakowie. [dostęp 2024-04-01].
- ↑ Zgon prof. J. Zaremby. „Polska Zbrojna”. 124, s. 6, 1936-05-06. Warszawa.
- ↑ a b Lokalizator grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2024-03-31].
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-31].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 669.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-31].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-31].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Członkowie terytorialnych władz organizacyjnych Związku Legionistów Polskich
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Nauczyciele II Rzeczypospolitej
- Nauczyciele związani z Krakowem
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 8 Dywizjonu Taborów
- Oficerowie 12 Pułku Piechoty (II RP)
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Podporucznicy taborów II Rzeczypospolitej
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1936
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze III Brygady Legionów Polskich