Jaskier azjatycki
| ||
![]() | ||
Systematyka[1] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Klad | rośliny naczyniowe | |
Klad | Euphyllophyta | |
Klad | rośliny nasienne | |
Klasa | okrytonasienne | |
Rząd | jaskrowce | |
Rodzina | jaskrowate | |
Rodzaj | jaskier | |
Gatunek | jaskier azjatycki | |
Nazwa systematyczna | ||
Ranunculus asiaticus L. Sp. Pl. 552 1753[2] |
Jaskier azjatycki (Ranunculus asiaticus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje w obszarze śródziemnomorskim: w południowo-wschodniej Europie, południowo-zachodniej Azji. Jest uprawiany w wielu krajach świata[3].
Morfologia i biologia[edytuj | edytuj kod]
Bylina, pod ziemią posiadająca mięsiste bulwiaste korzenie. Osiąga wysokość do 40 cm. Liście pierzaste, o jajowatych listkach. Kwiaty 5-płatkowe, wyrastające na długich szypułkach. Są białe, żółte lub czerwone, najczęściej jednak czerwone. Mają średnicę do 5 cm. Wnętrze kwiatów wypełnione licznymi ciemnobrązowymi pręcikami i słupkami. Zapylane są przez owady, którym dostarczają pyłku. Nektaru nie wytwarzają. Owocem jest szerokojajowata niełupka z zagiętym dzióbkiem[4][5].
Rośnie w lasach, zaroślach, stepach, półpustyniach i pustyniach[4]. Zakwita wczesną wiosną (luty, marzec, kwiecień, maj), po pierwszych wiosennych deszczach. Zazwyczaj zakwita nieco później, niż rosnący w podobnych siedliskach zawilec wieńcowy[5].
Jak wszystkie jaskry zawiera trująca ranunkulinę[6].
Uprawa[edytuj | edytuj kod]
Jest uprawiany jako ogrodowa roślina ozdobna. W uprawie znajdują się kultywary i mieszańce o kwiatach pojedynczych lub pełnych. Istnieją też mieszańce o wysokości do 20 cm, uprawiane w doniczkach, jako rośliny pokojowe. Jest łatwy w uprawie. Rozmnaża się go przez siew nasion (najlepiej zaraz po ich zebraniu), lub przez podział rozrośniętych kęp wiosną lub jesienią. W okresie kwitnienia wskazane jest podlewanie. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej i stale wilgotnej glebie, na stanowisku słonecznym[7].
Udział w kulturze[edytuj | edytuj kod]
Wszyscy znawcy roślin biblijnych są zgodni, że gatunek ten (wraz z zawilcem wieńcowym) wymieniony jest w Biblii, chociaż nie pod obecną nazwą botaniczną, lecz pod określeniami potocznymi. F. N. Hepper zauważa, że widok zakwitających wiosną czerwonych zawilców wieńcowych i jaskrów azjatyckich pozostawia niezapomniane wrażenie. Wyjaśnia to zachwyt w cytatach Ewangelii Mateusza (6,28-30) i Ewangelii Łukasza (12,27-28). Hebrajska nazwa pierwszego miesiąca w kalendarzu żydowskim – Nissan pochodzi właśnie od czerwonych kwiatów tych roślin: nișșänîm oznacza „kwitnący czerwono”[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
- ↑ The Plant List. [dostęp 2015-01-03].
- ↑ Germplasm Resources Information Network: Ranunculus asiaticus
- ↑ a b Flowers in Israel. [dostęp 2015-01-03].
- ↑ a b c Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- ↑ Flora of North America. [dostęp 2015-01-03].
- ↑ Geoff Burnie i inni: Botanica. Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 3-8331-1916-0.