Jastrzębiec przenętowaty

Jastrzębiec przenętowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Cichorioideae
Rodzaj	jastrzębiec
Gatunek	jastrzębiec przenętowaty
	Nazwa systematyczna
	Hieracium prenanthoides Vill.; Prosp. Hist. Pl. Dauphiné 35. 1779
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jastrzębiec przenętowaty (Hieracium prenanthoides Vill.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. W Polsce jest rzadki; rośnie w Sudetach i Karpatach^[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Do 60 cm wysokości, pokryta w górnej części włoskami gwiazdkowatymi oraz gruczołowatymi.
Liście: Liści odziomkowych brak. Liście łodygowe podłużnie jajowatolancetowate, skrzypcowate, obejmujące uszkami łodygę.
Kwiaty: Zebrane w koszyczki długości około 10 mm, pokryte włoskami gruczołowymi. Szypułki ogruczolone. Łuski okrywy koszyczka ustawione dachówkowato w wielu szeregach^[4].
Owoc: Brunatna niełupka z dwurzędowym puchem kielichowym z włoskami nierównej długości.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września. Gatunek charakterystyczny wysokogórskich ziołorośli i traworośli z klasy Betulo-Adenoctyletea^[5].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

Gatunek zróżnicowany na 27 podgatunków^[6]:

Hieracium prenanthoides subsp. alessicum Besse & Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. brittatense (Üksip) Greuter
Hieracium prenanthoides subsp. bupleurifolioides Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. bupleurifolium (Tausch) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. buschianum (Üksip) Greuter
Hieracium prenanthoides subsp. cinereiceps (Zahn) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. constrictum (Arv.-Touv.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. cynanchoides (Arv.-Touv. & Gaut.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. ephemeridifolium (Arv.-Touv.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. eurylophum (Omang) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. gredense (Rouy) Greuter
Hieracium prenanthoides subsp. hoegeri Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. hypoglaucum Litv. & Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. jaquetianum (Zahn) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. juvonis (Murr) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. lanceolatum (Vill.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. loriense (Üksip) Greuter
Hieracium prenanthoides subsp. melanotrichum (Reuter) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. perfoliatum (Froel.) Fr.
Hieracium prenanthoides subsp. praeruptorum Nyman
Hieracium prenanthoides subsp. prenanthoides
Hieracium prenanthoides subsp. pseudoprenanthes (J.Serres) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. salicarium (Arv.-Touv.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. strictissimum (Froel.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. subelatifolium Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. transalpinum (Arv.-Touv.) Zahn
Hieracium prenanthoides subsp. violascens (Borbás) Zahn

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)^[7] w grupie gatunków wymierających (kategoria zagrożenia: E).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ The Plant List [dostęp 2013-12-02].
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).

[3] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[4] Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.

[5] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[6] The Plant List [dostęp 2013-12-02].

[7] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]