Jeppe Aakjær
Data i miejsce urodzenia |
10 września 1866 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 kwietnia 1930 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka |
Jeppe Aakjær (ur. 10 września 1866 w Aakjær, zm. 22 kwietnia 1930 w Jenle) - dziennikarz, poeta i pisarz duński, przedstawiciel realizmu jutlandzkiego[1].
Jeden z najpopularniejszych duńskich twórców przełomu XIX i XX w. Początkowo pracował jako dziennikarz, m.in. w gazecie "Politiken". Debiutował zbiorem opowiadań Bondens søn ("Chłopski syn") - 1899). Swą karierę literacką rozpoczął od wydania życiorysu duńskiego poety Steena Blichera (1903–1904). Jego pierwsza powieść pojawiła się w 1904, a w 1905 i 1906 zbiory poezji, m.in. Fri Felt (”Wolne pole”) i Rugens Sange (”Pieśni zboża”), które stały się bardzo popularne po napisaniu do nich muzyki przez duńskiego kompozytora Carla Nielsena.
Jego liryka była inspirowana krajobrazem i ludową kulturą Jutlandii (→ "realizm jutlandzki")[2]. Pisał w dialekcie jutlandzkim powieści z życia robotników rolnych tego regionu, których pracę obserwował podczas dorastania w gospodarstwie rolnym w Jutlandii.[3] Poruszał ważne problemy wsi i walczył o prawa tych ludzi[4] (m.in. Vredens børn ("Dzieci gniewu") - 1904, Arbejdets glæde ("Radość pracy") - 1914). Jego utwory wyróżniają się odrębnością, jędrnym językiem, antyklerykalizmem i plastyką opisu.
Powieść Vredens børn ("Dzieci gniewu") wywołała publiczną dyskusję i przyczyniła się do wprowadzenia niewielkich reform społecznych na wsi, mających na celu polepszenie bytu robotników rolnych.[3]
Już jako znany literat osiedlił się w powiecie Himmerland, angażując się w upowszechnianie kultury wśród ludności wsi (odczyty, zabawy ludowe) oraz badania etnograficzne z dziejów kultury wsi duńskiej, co zyskało mu dodatkowe uznanie współczesnych.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zenon Ciesielski: Słownik pisarzy skandynawskich. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 21. ISBN 83-214-0275-5.
- ↑ Stefan H. Kaszyński, Maria Krysztofiak. Dzieje literatury duńskiej. „Seria Filologia Skandynawska Nr 3”, s. 163, 1985. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM. ISSN 0208-7235.
- ↑ a b KURPISZ, Britannica - edycja polska, t.1, 1997 .
- ↑ Praca zbiorowa: Nowa encyklopedia powszechna PWN. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 13. ISBN 83-01-11096-1.