Jerzy Tadeusz Błeszyński
Kpt. Błeszyński w roku 1938 | |
kapitan marynarki | |
Data i miejsce urodzenia |
2 września 1906 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
9 września 1939 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1929–1939 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca ORP „Mewa” |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Jerzy Tadeusz Błeszyński (ur. 2 września 1906 w Warszawie, zm. 9 września 1939 w Gdyni) – kapitan marynarki, uczestnik II wojny światowej, obrońca Gdyni we wrześniu 1939 roku, dowódca pociągu pancernego „Smok Kaszubski”; kawaler Orderu Wojennego Virtuti Militari.
Początki kariery
[edytuj | edytuj kod]Po maturze zdanej w pińczowskim gimnazjum (matura 1925/26)[1] wstąpił do Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej, po ukończeniu której uzyskał w roku 1929 stopień podporucznika. Służył w Dywizjonie Minowców, jednocześnie uczęszczając na Kurs Oficerów Sygnałowych, a następnie był oficerem ordynansowym w Kierownictwie Marynarki Wojennej.
W roku 1935 uczestniczył w pierwszym rejsie harcerskiego jachtu Zawisza Czarny do Londynu, Antwerpii i Amsterdamu. W latach 1937–1938 był dowódcą trałowca ORP „Mewa”, a następnie, w randze kapitana, oficerem flagowym w Kierownictwie Marynarki Wojennej w Warszawie. Na kilka dni przed wybuchem wojny przyjechał do Gdyni jako kurier i już nie zdążył wrócić.
W obronie Wybrzeża
[edytuj | edytuj kod]W dniu 2 września objął dowodzenie ORP „Mewa” zastępując rannego kpt. Lipkowskiego. Gdy 3 września, podczas nalotu na port helski, uszkodzona „Mewa”„” została zatopiona bombami (razem z niszczycielem ORP „Wicher” i stawiaczem min ORP „Gryf”), kpt. Błeszyński wrócił do Gdyni. Następnego dnia wziął ślub z Haliną Marczewską, córką kierownika Warsztatów Portowych Marynarki Wojennej i tego samego dnia zainicjował budowę pociągu pancernego.
Pociąg „Smok Kaszubski” został zbudowany w ciągu 4 dni z 10–13 mm blach przeznaczonych na budowę niszczycieli. Dnia 8 września opuścił halę montażową na Oksywiu i podjął patrole bojowe na linii Gdynia – Wejherowo. 9 września pociąg wjechał do centrum opuszczonego już przez wojska polskie i zajętego przez Niemców Wejherowa. W zaciętej walce, jaka się wówczas wywiązała, kpt. Błeszyński został ciężko ranny. Przewieziono go natychmiast do szpitala w budynkach Szkoły Morskiej, gdzie zmarł tego samego dnia.
Został pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni (kwatera 1-10-7)[2]. W 2022 odkryto faktyczne miejsce pochówku, oddalone o 300 m od miejsca upamiętnienia kpt. Błeszyńskiego[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego DXII Prace Historyczne, Zeszyt 62, „PIŃCZÓW I JEGO SZKOŁY W DZIEJACH” pod redakcją J. Wyrozumskiego, Henryk Barycz „Powstanie, wzrost i upadek gimnazjum różnowierczego w Pińczowie (1551-1565)”. PWN 1979.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Cmentarze Komunalne w Gdyni
- ↑ Niewiarygodne odkrycie w Trójmieście. To znaleźli 300 metrów dalej
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Małgorzata Sokołowska i Wiesława Kwiatkowska: Gdyńskie cmentarze: O twórcach miasta, portu i floty, Oficyna Verbi Causa 2003, ISBN 83-91-8526-2-8.
- Jerzy Pertek: Wielkie dni małej floty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1976.
- Kapitanowie marynarki II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Warszawie (Królestwo Kongresowe)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Pochowani na cmentarzu Witomińskim w Gdyni
- Polegli w kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1906
- Zmarli w 1939
- Żołnierze Marynarki Wojennej w kampanii wrześniowej